Όταν η κλασσική όπερα συναντά το πολιτικό θέατρο, το αποτέλεσμα κόβει την ανάσα.
Γράφει η Βη Μπουγκάνη
Ο «Ριγολέττος» της Κατερίνας Ευαγγελάτου στο Ηρώδειο δεν είναι άλλο από μια σύγχρονη τραγωδία εξουσίας και βίας. Το Ηρώδειο φιλοξενεί ξανά τον Ριγολέττο του Τζουζέππε Βέρντι – μια παράσταση που έχει ήδη συζητηθεί όσο λίγες. Η Ευαγγελάτου μεταφέρει το έργο από τη φανταστική αυλή της Μάντοβας σε μια συντηρητική και βίαιη επαρχιακή Ιταλία της δεκαετίας του 1980, προσφέροντας μια νέα, κοινωνικά φορτισμένη ανάγνωση του έργου.
Η επιλογή του Ηρωδείου δεν είναι τυχαία. Με τη συμβολική του βαρύτητα, ο χώρος ενισχύει το αρχαϊκό και τραγικό στοιχείο του έργου και εντάσσει την παράσταση στο ευρύτερο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου – που σήμερα δεν φοβάται να φέρει την όπερα πιο κοντά στο κοινό, μέσω ενός κοινωνικού προβληματισμού. Επίσης, η Ευαγγελάτου είναι καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ και το Ηρώδειο αποτελεί πυρήνα του θεσμού.
Επιλέγω τη συγκεκριμένη όπερα, όχι απλά γιατί μου αρέσει ο Βέρντι, αλλά γιατί επιθυμώ να θυμάμαι το Ηρώδειο ως ένα χώρο που εντείνει τη συμβολική ένταση αυτού του έργου, λίγο πριν τη διακοπή λειτουργίας του για ανακαίνιση. Εξάλλου, θα χρειαστεί να περάσουν τουλάχιστον τρία έτη μέχρι να επαναλειτουργήσει και τι καλύτερο από το να βιώσω μια άβολη, ωμή και ειλικρινή σκηνοθεσία αυτής της «κομψής τραγωδίας» σε ένα χώρο που ενισχύει το δραματικό ρεαλισμό;
Ο Ριγολέττος της Ευαγγελάτου αναβιώνεται φέτος (τρία χρόνια μετά) στον ίδιο χώρο και δίνει έμφαση στον κύκλο βίας, τη διαφθορά και την καταπίεση, όπως αυτά λειτουργούν εντός μιας θρησκόληπτης και συντηρητικής κοινωνίας με τις γυναίκες να είναι θύματα υποβάθμισης και βιασμού. Ανυπομονώ να ανακαλύψω τη σκοτεινή πλευρά του Ριγολέττου μέσα από τα σκηνικά της Εύας Μανιδάκη, τα κοστούμια του Άλαν Χράνιτελ, τα φώτα της Ελευθερίας Ντεκώ αλλά και την κινησιολογία της Πατρίσιας Απέργη συνδυαστικά με του Ηλία Χατζηγεωργίου. Τη μουσική διεύθυνση έχει αναλάβει ο διεθνώς καταξιωμένος Ντέρρικ Ινόεϊ και ο χαρακτήρας του Ριγολέττου ερμηνεύεται από τους βαρύτονους Δημήτρη Πλατανιά (27 & 30 Ιουλίου) και Τάση Χριστογιαννόπουλο (29 & 31 Ιουλίου).
Προσπαθώ να μπω στο μυαλό της Ευαγγελάτου και να είμαι προετοιμασμένη για το τι θα δω. Ξεθάβω αποσπάσματα από πιο παραδοσιακές σκηνοθεσίες και είμαι σίγουρη πως δεν θα εστιάσει στη μοιραία ειρωνία της εκδίκησης αλλά στην απογύμνωση του «μύθου» της εξουσίας. Ο Ριγολέττος δεν θα είναι απλά ένας τραγικός πατέρας, αλλά σκοτεινός και διχασμένος. Ο Δούκας της Μάντοβας ίσως να μην είναι ο γοητευτικός παλιάνθρωπος αλλά καταχραστής εξουσίας και η Τζίλντα να μην εμφανιστεί ως μια αγιοποιημένη και ρομαντική ηρωίδα αλλά σαν μια γυναίκα εγκλωβισμένη σε μια τοξική κοινωνία.
Ο Ριγολέττος μας αφορά όλους. Δεν είναι ένα έργο του χθες, είναι ο καθρέφτης της εξουσίας, της βίας, της ενοχής και της απώλειας σε κάθε εποχή. Στοιχηματίζω πως η Ευαγγελάτου δεν θα αφήσει κανέναν ασυγκίνητο με αυτή τη σκηνοθεσία που αποκαλύπτει τη σκοτεινή πλευρά της ανθρώπινης φύσης.