Δυο πολύ ενδιαφέρουσες εκθέσεις φιλοξενούνται αυτήν την περίοδο στα Μουσεία Κυκλαδικής Τέχνης και Ακρόπολης. Η «Χαιρώνεια» και τα «ΝοΗΜΑΤΑ», μας περιμένουν να τις ανακαλύψουμε.
Όποτε επισκεπτόμαστε μια πόλη του εξωτερικού, το μόνο σίγουρο είναι πως θα κάνουμε και μια επίσκεψη σε κάνα δυό μουσεία για να γνωρίσουμε καλύτερα την ιστορία και τον πολιτισμό της χώρας. Μεταξύ μας όμως, τείνουμε να σνομπάρουμε κάπως τα ελληνικά μουσεία, σε πολλά από τα οποία έχουμε να πάμε από τις εκδρομές του δημοτικού! Ωστόσο, δεν παύουν να διαθέτουν μοναδικά έργα τέχνης. Οι εκθέσεις «Χαιρώνεια, 2 Αυγούστου 338 π.Χ, μια μέρα που άλλαξε τον κόσμο» και «ΝοΗΜΑΤΑ: Προσωποποιήσεις και αλληγορίες από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα», έχουν ανοίξει ήδη τις πόρτες τους και χαίρουν ιδιαίτερης αποδοχής. Δύο εκθέσεις υψηλής ποιότητας, με τρομερά έργα τέχνης και πολύ προσιτές για το ευρύ κοινό.
Χαιρώνεια, 2 Αυγούστου 338 π.Χ, μια μέρα που άλλαξε τον κόσμο
Το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης εγκαινίασε στις 14 Δεκεμβρίου τη περιοδική έκθεση για τη μάχη της Χαιρώνειας, όπου Αθηναίοι και Θηβαίοι ηττήθηκαν από τους Μακεδόνες υπό την ηγεσία του Φιλίππου Β’ και του Μέγα Αλέξανδρου. Η Χαιρώνεια αποτελεί μια προσιτή έκθεση, που βάζει τους επισκέπτες στο κλίμα της εποχής, τόσο για το τι προηγήθηκε της μάχης όσο και για το τι επήλθε. Τα κείμενα είναι σύντομα και πολύ κατανοητά, ενώ η όλη διάταξη των εκθεμάτων και των κειμένων είναι αισθητικά πανέμορφη. Πρόκειται για μια αρκετά πρωτοπόρα έκθεση, με εκθέματα όχι μόνο αρχαιολογικά, αλλά και μοντέρνα όπως ο «Μέγας Αλέξανδρος» του Andy Warhol, αλλά και συνεργασίες με την Playmobil και την Ubisoft.
Η έκθεση ξεκινά με τις προτομές των μεγάλων προσωπικοτήτων της σύγκρουσης, του Αθηναίου ρήτορα Δημοσθένη, του Μακεδόνα βασιλιά Φιλίππου Β’ και του γιού του, και μελλοντικού «Μέγα», Αλέξανδρου. Η ιδιαιτερότητά της βρίσκεται στο βάρος που ρίχνει στους απλούς ανθρώπους που έπεσαν στην μάχη της Χαιρώνειας. Θα δείτε τις επιβλητικές πανοπλίες Μακεδόνων, αλλά και κατάλοιπα από βέλη που βρέθηκαν στον τόπο της σύγκρουσης. Σε μια προσπάθεια να τονιστεί η βαρβαρότητα του πολέμου, εκτίθενται λείψανα των πεσόντων, με τους βαρείς τραυματισμούς αποτυπωμένους στα κρανία και τα κόκκαλά τους. Αφιερώνεται επίσης μια αίθουσα στον Ιερό Λόχο, την εκλεκτή ομάδα στρατιωτών-εραστών των Θηβαίων, οι οποίοι ηττήθηκαν για πρώτη φορά από το ιππικό του Αλέξανδρου.
Σε δύο εντυπωσιακά δωμάτια μπορούμε να δούμε κάποια από τα ευρήματα των δύο μεγάλων ομαδικών ταφών που βρέθηκαν στην Χαιρώνεια με τους πεσόντες Θηβαίους και Μακεδόνες. Η έκθεση, αν και μιλά για την ωμότητα του πολέμου, είναι κατάλληλη και για τα παιδιά, αφού δεν είναι μεγάλη για να κουράσει. Κυρίως όμως, επειδή η τελευταία αίθουσα φιλοξενεί ένα μεγάλο διόραμα της μάχης από Playmobil, που εντυπωσιάζει μικρούς και μεγάλους. Επιπλέον, η έκθεση συνεργάστηκε με την Ubisoft και το βιντεοπαιχνίδι Assassin’s Creed, το οποίο δημιούργησε δύο αποκλειστικά βίντεο 5 λεπτών για την μάχη και τα επακόλουθά της. Τέλος, ένα δωμάτιο είναι αφιερωμένο σ’ ένα σύντομο αλλά συναρπαστικό κόμικ, που αφορά 4 ήρωες που συμμετείχαν στην μάχη.
Διεξαγωγή: Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, Μέγαρο Σταθάτου, Νεοφύτου Δούκα 4, Αθήνα (Κέντρο), 106 74
Διάρκεια: Έως 31/3/2024
Εισητήρια: Γενική είσοδος 15€, μειωμένη 12€
ΝοΗΜΑΤΑ: Προσωποποιήσεις και αλληγορίες από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα
Τα «ΝοΗΜΑΤΑ» διοργανώνονται από το Μουσείο της Ακρόπολης. Πρόκειται για μια έκθεση μεγάλου ενδιαφέροντος, καθώς συγκεντρώνει εκθέματα από ποικίλα μουσεία του εξωτερικού που αφορούν την τέχνη της προσωποποίησης κατά την αρχαιότητα, το Βυζάντιο, την Αναγέννηση αλλά και την σύγχρονη εποχή. Έτσι, ο επισκέπτης ταξιδεύει στον χρόνο μέσα από αρχαία γλυπτά και αγγεία, βυζαντινά χειρόγραφα, αναγεννησιακούς αλλά και μοντέρνους πίνακες ζωγραφικής. Μαθαίνει παράλληλα για την ανάγκη του ανθρώπου να παρουσιάζει σε ανθρώπινη μορφή αρετές, θεσμούς, συναισθήματα και εποχές, μια ανάγκη που έμεινε αναλλοίωτη στην ιστορία της τέχνης.
Η έκθεση ΝοΗΜΑΤΑ χωρίζεται σε 6 ενότητες: Χρόνος, Φύση, Θεότητες, Άνθρωπος & Ανθρώπινη Φύση, Θεσμοί, Αλληγορίες, σε 6 δηλαδή κατηγορίες προσωποποιήσεων. Σε αυτές τις ενότητες ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να γνωρίσει καλύτερα την ανθρώπινη φύση και τον πολιτισμό μέσα από τα σπουδαία έργα τέχνης που δημιουργήθηκαν για την ανάδειξη αλληγοριών, συναισθημάτων και παθών. Την πρώτη ενότητα, τον Χρόνο, εγκαινιάζει ο γνωστός πίνακας του Ρούμπενς «Ο Κρόνος καταβροχθίζει τον γιό του», συμβολίζοντας την δύναμη του χρόνου που κατανικά τα πάντα. Στην ενότητα όμως αυτή, θα βρείτε και έναν από τους πιο διάσημους αρχαίους πίνακες. Την «Φλόρα», μια τοιχογραφία από την Πομπηία με την προσωποποίηση την Άνοιξης.
Στη δεύτερη ενότητα για την Φύση, ο επισκέπτης θαυμάζει τις αρχαίες προσωποποιήσεις της Θάλασσας σε ψηφιδωτό, της Σελήνης σε γλυπτό αλλά και του Βορέα, του βόρειου ανέμου δηλαδή. Η τρίτη, είναι αφιερωμένη σε θεότητες όπως ο Έρωτας και η Νίκη μέσα από αγγεία, τοιχογραφίες αλλά και έναν πίνακα του Τσαρούχη. Η έκθεση ΝοΗΜΑΤΑ όμως, μιλά και για τον θάνατο, τον φθόνο, τη ζήλεια και άλλα χαρακτηριστικά της Ανθρώπινης Φύσης, στην οποία αφιερώνεται η τέταρτη ενότητα με αναγεννησιακούς πίνακες, αγαλματίδια και τον πίνακα του Νικόλαου Γύζη «Οι ελεύθερες τέχνες με τα πνεύματάα τους». Δικαιοσύνη, Νέμεση και προσωποποιήσεις αρχαίων πόλεων, αποτελούν την ενότητα για τους Θεσμούς, με εκπληκτικά γλυπτά της αρχαιότητας αλλά και την προσωποποίηση της Ελλάδας στον πίνακα του Βρυζάκη.
Η τελευταία ενότητα είναι αφιερωμένη στις Αλληγορίες, και στον τρόπο που αποτυπώνονται στην τέχνη από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Αμαρτήματα, Νόηση, και Συκοφαντία είναι κάποιοι από τους συμβολισμούς αναγεννησιακών, βυζαντινών και όχι μόνο έργων τέχνης. Η έκθεση ΝοΗΜΑΤΑ εντυπωσιάζει με τα 140 εκθέματα τεράστιας πολιτισμικής αξίας, πολλά από τα οποία έρχονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Η θεματική αλλά και η διοργάνωση είναι πάρα πολύ ενδιαφέρουσες και φέρνουν πιο κοντά τον επισκέπτη τόσο με το παρελθόν, όσο και με την φύση του ανθρώπου στο σήμερα.
Διεξαγωγή: Μουσείο Ακρόπολης, Αίθουσα Περιοδικών Εκθέσεων (ισόγειο), Διονυσίου Αρεοπαγίτου 15, Αθήνα (Ακρόπολη), 11742
Διάρκεια: Έως 14/4/2024
Εισητήρια: Γενική είσοδος 10€, μειωμένη 5€