Πατρίδα του Δημόκριτου, του Πρωταγόρα αλλά και του Μάνου Χατζιδάκι, η Ξάνθη σε κερδίζει με τη αρχοντιά και γοητεία της
Αμφιθεατρικά χτισμένη στους πρόποδες της οροσειράς της Ροδόπης, αποτελεί το στολίδι της Θράκης. Η πόλη με τα χίλια πρόσωπα, όπως τη λένε, καταφέρνει να συμφιλιώνει διαφορετικούς πολιτισμούς και θρησκείες. Χριστιανοί και μουσουλμάνοι μοιράζονται εδώ και πολλά χρόνια μια αρμονική συνύπαρξη.
Κατά τον 18ο και τον 19ο αιώνα, η πόλη γνώρισε µεγάλη άνθηση χάρη στην παραγωγή καπνού, για την οποία έγινε γνωστή σε όλο τον κόσμο.
Ετοιμάσου να συναντήσεις μια συγκλονιστική φυσική ομορφιά, με παρθένα δάση και καταρράκτες. Πράσινα νερά στα περάσματα του Νέστου ποταμού, απέραντη γαλήνη στη λίμνη Βιστωνίδα και ένα γοητευτικό καταπράσινο εύφορο κάμπο.
Ο ποταμός Κόσυνθος χωρίζει την πόλη της Ξάνθης σε δύο μέρη: στο δυτικό με την Παλιά και την Νέα Πόλη και στο ανατολικό, ο αραιοκατοικημένος συνοικισμός «Σαμακώβ» με το όμορφο φυσικό του περιβάλλον. Και τα δύο κομμάτια διατηρούν το παραδοσιακό άρωμά τους, έχουν μια αρχοντιά και μια μεγαλοπρέπεια που γοητεύουν.
Η Παλιά Πόλη
Περπατήσαμε με τις ώρες στην παραδοσιακή Παλιά Πόλη, που είναι σκαρφαλωμένη στο λόφο και θεωρείται από τους μεγαλύτερους παραδοσιακούς οικισμούς της χώρας καθώς διατηρεί την αρχοντιά και τη µεγαλοπρέπεια του παρελθόντος.
Στα γραφικά καλντερίμια βλέπεις υπέροχες εκκλησίες και γραφικές πλατείες, πανέμορφα σοκάκια με καλοδιατηρημένα αρχοντικά. Κτίρια σε στυλ νεοκλασικό, με τοπική θρακιώτικη αρχιτεκτονική και άλλα επηρεασμένα από την οθωμανική τεχνοτροπία. Ο συνδυασμός της ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής της µε την αύρα μιας άλλης εποχής, την εξαιρετική φιλοξενία των κατοίκων αλλά και το µουσουλµανικό στοιχείο δημιουργούν μια μοναδική εμπειρία.
Το πατρικό σπίτι του Μάνου Χατζιδάκι, ένα αρχοντικό χτισμένο στα τέλη του 18ου αιώνα µε νεοκλασικιστικά και µπαρόκ στοιχεία, είναι ανακαινισμένο και έχει χαρακτηριστεί ιστορικό διατηρητέο µνηµείο. Είναι επισκέψιµο και συχνά φιλοξενεί πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Το παζάρι
Στην πλατεία Εμπορείου κάθε Σάββατο εκτυλίσσεται το πολύβουο παζάρι, που αποτελεί μοναδική εμπειρία. Διάφορες εθνικότητες, ανακατεμένες κουλτούρες, έμποροι με όλα τα καλά της ανατολής και της δύσης. Ένα αλισβερίσι αγορών, όπου πολλά παλιατζίδικα πουλάνε σπάνια και ξεχωριστά αντικείμενα με παζάρια που θυμίζουν άλλες χώρες. Κοντά στο παζάρι βρίσκεται και το λαογραφικό μουσείο που παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον. Στεγάζεται σε ένα κτήριο που είναι ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά δείγματα των κατοικιών που κατασκευάζονταν στην πόλη την τελευταία περίοδο της τουρκοκρατίας, από το 1830 και μετά. Φιλοξενεί γεωργικά εργαλεία, σκαλισμένες κασέλες, κειμήλια, υφαντά και φορεσιές Θρακιωτών, Σαρακατσάνων και Ποντίων.
Η Νέα Πόλη
Η Νέα Πόλη με τις πολυκατοικίες, τα καινούργια κτίσματα, τα εμπορικά κέντρα και τα σύγχρονα μαγαζιά είναι μια πόλη που αγκαλιάζει αυτόχθονες Έλληνες, Θράκες, μουσουλμάνους, Πομάκους, Αρμένιους και Μικρασιάτες που έφτασαν εδώ μετά τη καταστροφή της Σμύρνης.
Σήμα κατατεθέν της Νέας Πόλης είναι η πλατεία με το Ρολόι, χτισμένο από τον Χατζή Εμίν Αγά. Εδώ και οι καπναποθήκες και το περίφημο «Π» που πήρε το όνομα του από το σχήμα που έχουν τα κτίρια του 1890. Κάντε μια στάση στα υπέροχα καφέ για τούρκικο ή ελληνικό στη χόβολη, με μπουγάτσα γλυκιά ή αλμυρή και σιροπιαστά γλυκά.
Άλλες διαδρομές
Από δω μπορείς να ξεχυθείς σε διάφορες φιδίσιες διαδρομές προς τα Πομακοχώρια που μέχρι πριν από μερικά χρόνια ήταν απροσπέλαστα. Θα περάσετε από ποτάμια με κρυστάλλινα νερά, κατάφυτες βουνοπλαγιές με ένα σωρό εντυπωσιακές εναλλαγές τοπίου. Κάπου ψηλά, πάνω από τη πόλη υπάρχουν και δύο μοναστήρια της Παναγίας με μεγάλη επισκεψιμότητα. Αναζητήστε το όμορφο παραδοσιακό ψαροχώρι Πόρτο Λάγος, που βρίσκεται στα όρια των νομών, Ξάνθης- Ροδόπης. Μια βόλτα πάνω στο ξύλινο γεφυράκι θα μας οδηγήσει στη μέση του νερού στο γραφικό εκκλησάκι του Αη Νικόλα.
Οι φαν των αθλητικών δραστηριοτήτων µπορούν να κάνουν την κατάβαση του Νέστου µε canoe-kayak περνώντας µέσα από µια υδάτινη διαδροµή µοναδικού φυσικού κάλλους.
Γαστρονομία της Ξάνθης
Πατροπαράδοτες θρακιώτικες γεύσεις ανακατεύονται με μικρασιατικές συνταγές, πομάκικα φαγητά και μουσουλμανικά εδέσματα. Εξαιρετικά ζαρζαβατικά της περιοχής, ψάρια από τα ποτάμια και το Θρακικό πέλαγος, σπουδαία γαλακτοκομικά.
Η Ξάνθη είναι γνωστή για τους παστουρμάδες της, τον καβουρμά, τα λαχταριστά κεμπάπ, τους χειροποίητους γιουφκάδες, τα εξαιρετικά λουκάνικα και τις σπιτικές χυλοπίτες.
Στον Καραχασάν θα βρείτε κορυφαίο παστουρμά (Π. Τσαλδάρη 58, τηλ. 25410 75250). Αγοράστε για το σπίτι λουκάνικο πικάντικο και λουκάνικο καραμανλίδικο, καβουρμά ανάμικτο από μοσχάρι/πρόβατο και ντόπιο κρέας.
Στα ταβερνεία θα βρείτε την εξαιρετική σπεσιαλιτέ, το χοιρινό με λάχανο, τζιγεροσαρμάδες και γίγαντες γιαχνί.
Και από γλυκά, το παραδοσιακό σουτζούκ λουκούμ, τα καζάν ντιπί, οι καριόκες, τα νουγκά και τα σιροπιαστά είναι όλα τα λεφτά.
Που να φάτε
Ερμής
Για τσίπουρα και μεζέδες. Φάγαμε ζεστά και κρύα μεζεδάκια, ψητά λαχανικά με κουσκούς, ομελέτα με φρέσκια μυζήθρα, τυρομπαλάκια με μυρωδικά. (Ορφέως 37-39, Παλαιά Πόλη, τηλ. 25410 83514)
Στο ταβερνάκι της σκεπαστής αγοράς, στη Παλαιά Πόλη
Περιποιημένο μαγαζί με ζεστή ατμόσφαιρα, ιδανικό για χειμώνα. Μοσχαράκι με λάχανο ή μπάμιες, χοιρινό με σάλτσα δαμάσκηνο, φασιανό κρασάτο και άλλα πολλά. (Χασιρτόγλου7, τηλ.: 25410 68685)
Στο χέρι
Στους δρόμους γύρω από το παζάρι υπάρχουν και αρκετά μαγαζάκια με πρόχειρο φαγητό όπως το Τombul köfte (Π. Τσαλδάρη 70). Εδώ τα μοσχαρίσια κεφτεδάκια, το κεμπάπ αρνί-μοσχάρι και ο ζουμερός γύρος δεν θα σας αφήσουν αδιάφορους.
Το Στέκι είναι γνωστό για τα μεγάλα νόστιμα σάντουιτς γεμιστά με σουτζουκάκια, κεμπάπ ή μπιφτέκι. Δοκιμάστε τα. (Αϊδινίου 47)
Που να μείνετε
Le Chalet Resort
Πολυτελής διαµονή, 8 χλµ. από το κέντρο της Ξάνθης. Ένα σύγχρονο resort µε γήπεδα ποδοσφαίρου και τένις. Διαθέτει υψηλής αισθητικής δωμάτια και σουίτες µε θέα στον κήπο. (Πηγάδια Ξάνθης, τηλ.:. 25410 68511-516, www.lechalet.gr)
Elisso Hotel
Σε προνομιακή τοποθεσία στο ιστορικό κέντρο της Ξάνθης, στεγάζεται σε ένα πλήρως ανακαινισμένο κτήριο, που προσφέρει σύγχρονες υπηρεσίες με άριστες υποδομές. Έχει και το cafe bar Pilotis και το wine bar bistro «Αποθήκη», µε εξαιρετικές γευστικές προτάσεις. (Από €85 µε πρωινό, Βασ. Σοφίας 9, τηλ.: 25410 84400, www.hotelelisso.gr)
