Δοκιμάσαμε την πρώτη εμφιάλωση των τριών ετικετών του Ekho Wines, ενός απαιτητικού και ελπιδοφόρου εγχειρήματος, και μοιραζόμαστε τις εντυπώσεις μας.
Αντί προλόγου:
Πριν μιλήσουμε για τα Ekho Wines, αξίζει να πούμε 2 λόγια για τον Λευτέρη Αναγνώστου. Τον γνώρισα όταν ήταν υπεύθυνος παραγωγής-οινολόγος στο Οινοποιείο Καραμολέγκου στην Σαντορίνη. Πιο συγκεκριμένα, σε μια παρουσίαση των κρασιών του Κτήματος στην Αθήνα. Ήταν η εποχή που είχαν ξεκινήσει οι πειραματισμοί με τις μικροοινοποιήσεις, τις single vineyard οινοποιήσεις, τις οινοποιήσεις σε διαφορετικούς περιέκτες κ.ο.κ. Το οινοποιείο είχε ήδη μπει στην επόμενη φάση του και η παρουσία του Λευτέρη το επιβεβαίωνε τρανά.
Φεύγοντας από την παρουσίαση-γευσιγνωσία, δεν ήξερα με τί είχα ενθουσιαστεί περισσότερο: με τα κρασιά ή τον Λευτέρη; (σημ. τα κρασιά του νησιού και δη τα Ασύρτικα και Μαυροτράγανα εν γένει τα είχα ερωτευτεί πολύ πολύ καιρό πριν τη συγκεκριμένη παρουσίαση!). Μιλάμε για έναν γοητευτικό ομιλητή, ήρεμων τόνων, χωρίς καθόλου φανφάρες, που στέκεται στην ουσία, αλλά ταυτόχρονα αντιλαμβάνεται πόσο βαθιά (τεχνικά) μπορεί να οδηγήσει μια συζήτηση για το κρασί, ώστε να συνεχίζει να εξιτάρει τους ακροατές του.
Η ιδεά πίσω από τα Ekho Wines
Στο μεταξύ μεσολάβησαν κορονοϊός, lock-down και άρα αποχή από γευσιγνωσίες και εκθέσεις για ένα διάστημα. Ταυτόχρονα και ο ίδιος ο Λευτέρης άλλαξε μετερίζι. Χωρίς να χάσει την επαφή του με τη Σαντορίνη (για λογαριασμό του Anhydrous Winery, το Σαντορινιό αδελφάκι του Κτήματος Αβαντίς), συνεχίζει τη συνεργασία με το Κτήμα Μορόπουλου στη Μαντινεία, οινοποιεί στη Νεμέα για λογαριασμό του Οινοποιείου Ιερόπουλου, αλλά και στην Εύβοια για το Κτήμα Αβαντίς. Και μέσα σ’ όλον αυτόν τον οργασμό δραστηριότητας, ξεκινά και το δικό του πρότζεκτ. Τα Ekho Wines!
Η ιδέα είναι μεν απλή στη σύλληψη, πολύπλοκη δε στην εφαρμογή, καθώς τον Λευτέρη τον εξιτάρουν τα παλιά αμπελοτόπια σε μέρη που σήμερα μπορεί να μην πρωτοστατούν στην οινική παραγωγή, αλλά που όμως κουβαλούν πίσω τους οινοποιητική παράδοση αιώνων. Τα αμπελοτόπια αυτά βρίσκονται σε απομακρυσμένα σημεία, είναι δυσπρόσιτα, μικρής απόδοσης και γηγενών ποικιλιών, με κάποιες εξ’ αυτών να είναι σχεδόν ξεχασμένες.
Τα 3 αμπελοτόπια του Ekho Wines
Αρχικά μιλάμε για τη Νάξο. Έχοντας συμπράξει με τον τοπικό καλλιεργητή (και ιδιοκτήτη Κάβας στο Νησί) Κωνσταντίνο Μακρυδημήτρη, μάλλον πρέπει να έχουν λειώσει αρκετές σόλες παπουτσιών για να εντοπίσουν 2 αυτόριζους αμπελώνες. Ο ένας ορεινός διαμορφωμένος σε πεζούλες, ηλικίας άνω των 150 ετών περίπου και στα 600μ υψόμετρο στους πρόποδες του Όρους Ζα στην κεντρική Νάξο. Από αυτόν προέρχονται τα σταφύλια για το Ekho white. Ο άλλος παραθαλάσσιος, ηλικίας 50 ετών, με απόσταση περίπου ενός χιλιομέτρου από την θάλασσα, επίσης διαμορφωμένος σε πεζούλες. Από εδώ προέρχεται η πρώτη ύλη για το Ekho rosé.
Το τρίτο αμπελοτόπι βρίσκεται στη βορειανατολική Λήμνο, σε κοντική πάλι απόσταση από την θάλασσα. Πρόκειται για ένα από τα ελάχιστα εναπομείναντα αυτόριζα αμπελοτόπια του νησιού, ηλικίας άνω των 80 χρόνων, σε αμμώδες έδαφος ηφαιστειογενούς προέλευσης. Από εδώ προέρχεται το Ekho red, το μοναδικό μονοποικιλιακό εκ των τριών, αφού είναι 100% Λημνιό.
Από που προέκυψε το όνομα Ekho
Ίσως κάπου εδώ ν’ αναρωτιέστε για την ονομασία του πρότζεκτ. Ο Λευτέρης, νομίζω, βλέπει πέρα από την σημερινή κατάσταση των συγκεκριμένων αμπελοτοπιών. Προφανώς και τον εξιτάρει η ιστορικότητά τους, αλλά ταυτόχρονα βλέπει στο μέλλον, αφού θέλει αυτήν την ηχώ (ēkhô) που αμυδρά πιάνει το αφτί του, να την μετουσιώσει σε σύγχρονο ήχο! Ταυτόχρονα, αναγνωρίζει τη σκληρή προσπάθεια που κάνουν οι ντόπιοι καλλιεργητές σε αυτά τα μέρη και στους οποίους χρωστάμε το γεγονός ότι δεν αφανίστηκαν τα συγκεκριμένα αμπελοτόπια παρά το γεγονός ότι (πιθανώς) δεν μιλάμε για μια απόφαση που οικονομικά έβγαζε νόημα. Μιλάει για ηρωϊκή αμπελουργία ο Λευτέρης και το πρότζεκτ θέλει ν’ αναδείξει και αυτήν την διάσταση.
Με τα δικά του λόγια: «Η επιλογή του ονόματος συνδέεται άμεσα με τη έννοια της μεταφοράς και της αντανάκλασης που εμπεριέχει η λέξη και αποσκοπεί στη σύνδεση με το παρελθόν, μιας και κάτι που ακούγεται τώρα, μέσω αντανάκλασης, έχει ειπωθεί σε παρελθόντα χρόνο. Οι παραγόμενοι οίνοι είναι στην ουσία η σημερινή έκφραση/φωνή ενός αμπελώνα/χαρακτήρα που έχει ρίζες το παρελθόν, μιας και έχουν φυτευθεί πριν από 70 ή και 200 χρόνια σε άλλες περιπτώσεις. Συμβολίζουν την επαναφορά στο σήμερα ως στιγμιότυπο μια αδιάλειπτης πορείας».
Δοκιμάζοντας την πρώτη εμφιάλωση
Οι πρώτες εμφιαλώσεις για το ερυθρό έγιναν το 2020, ενώ για το λευκό και το ροζέ το 2021, σε μόλις 2.805 φιάλες συνολικά. Τον Ιανουάριο του 2024 κυκλοφόρησε και η σοδειά του 2022 για το λευκό και το ροζέ. Λόγω της πολύ μικρής παραγωγής και των πολύ δύσκολων συνθηκών, δεν είναι αυτονόητο ότι θα υπάρχει εμφιάλωση από κάθε τρύγο, γεγονός που επίσης προσθέτει στην ελκυστικότητα του πρότζεκτ. Ας δούμε τις εντυπώσεις μας από τη δοκιμή.
Ekho White 2021
Πρόκειται για χαρμάνι διάφορων λευκών ποικιλιών της Νάξου, κυρίως Ποταμίσι και Αηδάνι αλλά και την άγνωστη Καραϊμπραΐμ. Το Ekho White 2021, είναι ένα ξηρό, φρέσκο κρασί με μέτρια οξύτητα και μέτριο προς γεμάτο σώμα.
Στη μύτη νότες από πράσινο μήλο και άγουρο κυδώνι είναι ενδεικτικά της φρεσκάδας του. Στο στόμα, μετά το φρούτο είναι έντονη η αλμύρα του κρασιού που συνοδεύται από ίχνη ορυκτότητας. Πρόκειται για ένα ντελικάτο, νόστιμο κρασί, που αποτελεί ιδανικό ταίρι ενός γεύματος.
Ekho rose 2021
Η περίπτωση του Ekho rose 2021, είναι και πάλι αυτή ενός χαρμανιού. Το ερυθρό Φωκιανό, συναντά σε μικρό ποσοστό την άγνωστη λευκή ποικιλία Μπαστάρδικο. Κατά την γνώμη μας το πιο κλειστό από τα 3.
Όχι πολύ εκφραστικό στη μύτη, με μέτρια οξύτητα, χαμηλό αλκοόλ και γενικώς με σχετικά κοντή επίγευση. Μιλάμε όμως για ένα ντελικάτο κρασί με το χαρακτηριστικό που μας έμεινε να είναι κυρίως η ανθικότητα του.
Ekho Red 2020
Το Ekho Red 2020 είναι 100% Λημνιό. Το πιο εντυπωσιακό ίσως, από 3 που δοκιμάσαμε.
Στη μύτη φυτικό και ταυτόχρονα φρουτώδες, με κόκκινα φρούτα του δάσους να κυριαρχούν, σε φόντο από βανίλια που προδίδουν την ελάχιστη παρουσία του βαρελιού (3ης γενιάς) κατά την ωρίμανση του κρασιού (και μόνο για το 60% ποσότητας). Η υψηλή οξύτητά του σε συνδυασμό με το μέτριο αλκοόλ, δίνουν ένα απολαυστικό κρασί που επίσης θα σταθεί άνετα δίπλα σε φαγητό.
Συμπερασματικά, το Ekho Wines είναι ένα ενδιαφέρον εγχείρημα και αν σκεφτούμε ότι είναι ακόμα στην αρχή του, τότε η προσδοκία για τις μελλοντικές σοδειές μεγαλώνει. Γίνεται επίσης εύκολα αντιληπτό ότι δύσκολα μπορεί να γίνει αποτίμηση για το δυναμικό παλαίωσης των κρασιών αυτών, καθώς και για τον χαρακτήρα που θα εμφανίσουν μετά από λίγα (ή πολλά; ) χρόνια στην φιάλη. Δεν έχουμε παρά να κάνουμε υπομονή και να παρακολοθούμε από κοντά τις μελλοντικές σοδειές. Ας ελπίσουμε ότι στο διάστημα αυτό, η περιέργεια και η ενέργεια του μειλίχιου Λευτέρη θα συνεχίζει να τον ωθεί σε νέους πειραματισμούς!