Η άνοδος των τιμών στα εστιατόρια, σε συνδυασμό με τη συνεχιζόμενη οικονομική πίεση που αντιμετωπίζουν οι πολίτες, έχει μετατρέψει το έξοδο για φαγητό σε πολυτέλεια που πολλοί δεν μπορούν να αντέξουν.
Η επίσκεψη σε ένα εστιατόριο για φαγητό κάποτε θεωρούνταν μια συνηθισμένη απόλαυση για την πλειονότητα των Ελλήνων. Σήμερα, ωστόσο, η οικονομική πραγματικότητα έχει αλλάξει ριζικά, καθιστώντας τη συγκεκριμένη δραστηριότητα πιο δύσκολη για μεγάλο μέρος του πληθυσμού.
Μετά την πολυετή οικονομική κρίση που έπληξε την Ελλάδα από το 2008 και την πανδημία που ακολούθησε, οι Έλληνες έχουν δει το βιοτικό τους επίπεδο να μειώνεται σημαντικά. Οι μισθοί σε πολλές περιπτώσεις παραμένουν στάσιμοι ή χαμηλοί, ενώ το κόστος ζωής συνεχίζει να αυξάνεται. Οι αυξήσεις σε βασικά αγαθά, ενέργεια και στέγαση έχουν επιβαρύνει τα οικονομικά των νοικοκυριών, αφήνοντας μικρότερο περιθώριο για δευτερεύουσες δαπάνες όπως η διασκέδαση και το φαγητό εκτός σπιτιού.
Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, το ποσοστό των πολιτών που νιώθουν ότι δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις οικονομικές τους υποχρεώσεις αυξάνεται διαρκώς. Οι καταναλωτές είναι πιο προσεκτικοί στις δαπάνες τους, και οι επισκέψεις σε εστιατόρια αποτελούν πλέον κάτι το οποίο προγραμματίζεται για ειδικές περιστάσεις, παρά για μια τακτική συνήθεια. Στην καθημερινότητα, πολλές οικογένειες επιλέγουν να μαγειρεύουν στο σπίτι ως μέσο εξοικονόμησης χρημάτων, καθώς τα γεύματα σε εστιατόρια έχουν γίνει δυσπρόσιτα.
Τα εστιατόρια, από την άλλη πλευρά, αντιμετωπίζουν και τα ίδια τις δικές τους οικονομικές δυσκολίες. Η άνοδος των τιμών στις πρώτες ύλες, η αύξηση του κόστους ενέργειας και η φορολογική επιβάρυνση έχουν οδηγήσει τα περισσότερα καταστήματα εστίασης να αυξήσουν τις τιμές τους, προκειμένου να παραμείνουν βιώσιμα. Σε συνδυασμό με τη μείωση της αγοραστικής δύναμης των πολιτών, αυτή η αύξηση των τιμών δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο όπου τόσο οι επιχειρήσεις όσο και οι καταναλωτές βρίσκονται σε δύσκολη θέση.
Οι τιμές στα εστιατόρια, ειδικά σε τουριστικές περιοχές ή στα μεγάλα αστικά κέντρα, έχουν εκτοξευθεί, καθιστώντας τις επισκέψεις σε αυτά απρόσιτες για τη μέση οικογένεια. Ένα γεύμα που περιλαμβάνει ορεκτικό, κυρίως πιάτο, ποτό και επιδόρπιο μπορεί εύκολα να κοστίσει όσο ο εβδομαδιαίος προϋπολογισμός για τρόφιμα ενός νοικοκυριού. Αυτή η κατάσταση αποθαρρύνει τους πολίτες από το να επισκέπτονται συχνά τα εστιατόρια, ακόμη και σε περιπτώσεις που θα το επιθυμούσαν.
Η υψηλή γαστρονομία, τα βραβευμένα εστιατόρια και οι δημιουργικές κουζίνες αποτελούν αναμφίβολα πόλο έλξης για πολλούς, αλλά παραμένουν προσβάσιμα μόνο σε όσους μπορούν να αντέξουν οικονομικά τις υψηλές τιμές. Τα εστιατόρια αυτά προσφέρουν μοναδικές εμπειρίες, εξαιρετική ποιότητα υλικών και προσεγμένες υπηρεσίες, αλλά το κόστος τους είναι απαγορευτικό για τον μέσο πολίτη.
Παράλληλα, ακόμη και τα πιο απλά εστιατόρια, ταβέρνες και μεζεδοπωλεία, που παλιότερα ήταν πιο προσιτά, έχουν αυξήσει τις τιμές τους, ακολουθώντας την άνοδο του κόστους ζωής. Αυτό σημαίνει ότι, σε πολλές περιπτώσεις, οι καταναλωτές πρέπει να επιλέξουν ανάμεσα στην ποιότητα και το κόστος, δυσκολεύοντας ακόμα περισσότερο την απόφαση να βγουν έξω για φαγητό.
Σε αυτή τη δύσκολη οικονομική συγκυρία, υπάρχουν προσπάθειες από εστιατόρια και επιχειρηματίες να προσφέρουν πιο προσιτές λύσεις στους καταναλωτές. Οι προσφορές μέσω εφαρμογών, τα γεύματα σε προσιτές τιμές και η δημιουργία μενού για μικρότερους προϋπολογισμούς είναι κάποιες από τις πρωτοβουλίες που βοηθούν στη στήριξη των πολιτών. Παράλληλα, οι καταναλωτές έχουν στραφεί σε πιο οικονομικές λύσεις όπως το street food και το delivery, που προσφέρουν φθηνότερες εναλλακτικές χωρίς να απαιτούν μεγάλα έξοδα.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το εστιατόριο προσφέρει την ευκαιρία για κοινωνικοποίηση και συναναστροφή, που αποτελούν βασικές ανθρώπινες ανάγκες και ο περιορισμός της πρόσβασης για το ευρύ κοινό, θα μπορούσε να έχει αρνητικές συνέπειες στην ατομική αλλά και τη συλλογική ψυχολογία και κατά συνέπεια στην κοινωνική συνοχή. Η πρόκληση για το μέλλον είναι πώς θα καταφέρουν τα εστιατόρια να προσφέρουν προσιτές λύσεις χωρίς να θυσιάσουν την ποιότητα, σε μια οικονομία όπου τόσο οι καταναλωτές όσο και οι επιχειρήσεις προσπαθούν να επιβιώσουν.
