Η Λήμνος, ένα φιλόξενο και διατροφικά αυτάρκες νησί σε φιλεύει απλόχερα τα νόστιμα, αυθεντικά καλούδια της! Ας τα ανακαλύψουμε και μαζί με αυτά σας προτείνουμε και μερικούς εξαιρετικούς προορισμούς για φαγητό!
Σπάνιος σιτοβολώνας για αιώνες, τόπος φημισμένος για το κρασί του, τα περιβόλια και τα φρουτόδεντρά του, με απέραντα βοσκοτόπια που ξεκινούν από την ψηλότερη κορυφή του (ύψους 450 μ.) και φτάνουν μέχρι την θάλασσα, η Λήμνος σήμερα αποτελεί έναν πραγματικό γαστρονομικό παράδεισο με ιδιαίτερη κουζίνα και ανθρώπους που την υπηρετούν ακούραστα, εμπλουτίζοντάς της καθημερινά με φαντασία και μεράκι.
Πάμε να γνωρίσουμε ένα ένα τα προϊόντα/γαστρονομικούς πρεσβευτές του νησιού:
– Καλαθάκι Λήμνου
Αποτελεί, ίσως, την κορωνίδα της τοπικής τυροκομίας, παράγεται από αιγοπρόβειο γάλα, ενώ γευστικά πλησιάζει ελαφρώς τη φέτα.
– Μελίχλωρο
Παράγεται κυρίως την Άνοιξη όπου και υπάρχει άφθονη παραγωγή γάλακτος από ντόπια ζώα και αφυδατώνεται/στεγνώνει μέσα στους επόμενους μήνες αποκτώντας ένα ελαφρώς υποκίτρινο χρώμα και μια υπόγλυκη γεύση ελαφρώς καβουρδισμένων ξηρών καρπών. Ξεχωρίσαμε το Μελίχλωρο που χρησιμοποιούν στο εστιατόριο Ριζά, ειδικά φτιαγμένο για αυτούς και το συγκλονιστικό Μελίχλωρο στο Pezoula, δικής τους παραγωγής και αρκετά πιο ιδιαίτερο από όλα τα άλλα που δοκιμάσετε, καθώς μοιάζει λίγο περισσότερο με παρμεζάνα!
– Τυροπ(ι)τούδια τηγανιτά
Στριφτές τυρόπιτες και κολοκυθόπιτες που φτιάχνονται με φρέσκο ανάλατο καλαθάκι Λήμνου.
– Φλωμάρια και Αυτούδια Λήμνου
Παραδοσιακά ζυμαρικά που παρασκευάζονται αποκλειστικά από λημνιακά προϊόντα (Λημνιό σκληρό αλεύρι, πρόβειο γάλα και ντόπια χωριάτικα αυγά) την καλοκαιρινή περίοδο, καθώς είναι ο ιδανικός καιρός για να στεγνώσουν!
Ακόμα ένα χειροποίητο ζυμαρικό της Λήμνου είναι τα Αυτούδια. Σε κάποια χωριά θα ακούσετε να τα λένε και Βαλάνες ή Μακαρούνες. Μπορείτε να τα καταναλώσετε με τριμμένο τυράκι ή/και μούστο.
– Κουνέλι
Ο αυξημένος αριθμός αγριοκούνελων στο νησί οδήγησε τους ντόπιους στη δημιουργία νέων πιάτων, όπως κουνέλι με φλωμάρια ή κουνέλι στιφάδο με κρεμμύδια ή πατάτες.
– Άφκο (φάβα) και ασπρομάτικα φασόλια Λήμνου
Όσο για την τοπική ζαχαροπλαστική περιλαμβάνει λίγα και σχετικά φτωχικά εδέσματα, που δεν στερούνται όμως ουδόλως γευστικής έντασης που τα κάνουν αλησμόνητα.
– Βενιζελικά
Τα Βενιζελικά Λήμνου είναι το πιο γνωστό γλυκό του νησιού, χαρακτηριστικό κέρασμα σε κάθε περίσταση και γίνονται από αμύγδαλα, κουβερτούρα, κακάο και επικάλυψη ζαχαρόπαστας (σαν φοντάν).
Πήραν την ονομασία τους από τον τότε Πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο, ο οποίος όταν είχε επισκεφθεί κάποτε τη Λήμνο εξέφρασε τον ενθουσιασμό του όταν τα δοκίμασε, και έκτοτε τα ονόμασαν έτσι για χάρη του.
– Σαμσάς και Κατμέρια
Άλλα παραδοσιακά γλυκά είναι ο Σαμσάς Λήμνου, ένα σιροπιαστό γλυκό με σουσάμι, καρύδι και αμύγδαλο και τα Κατμέρια, είναι παραδοσιακό εορταστικό γλυκό του χωριού Άγιος Δημήτριος (σε όλο το υπόλοιπο νησί θα βρείτε κυρίως την αλμυρή εκδοχή τους που θυμίζει πολύ τηγανόψωμο). Αυτό το Μικρασιάτικο γλυκό που ακολούθησε τους πρόσφυγες απ’ το Ρεΐζντερε όταν ήλθαν και εγκαταστάθηκαν στη Λήμνο και φτιάχνεται από αλεύρι, μαγιά, ζάχαρη, μαχλέπι, μαστίχα, ελαιόλαδο και σουσάμι, ενώ θυμίζει λίγο σιροπιαστά τσουρεκάκια. Θα τα βρείτε στο παρασκευαστήριο την κ. Φωτεινής Γκαράλη στον Άγιο Δημήτριο.
Πού να φάτε
Η Λήμνος διαθέτει πολλά εστιατόρια και ταβέρνες και σχεδόν όποιο και να επισκεφτείτε, το μόνο σίγουρο είναι ότι θα φάτε ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ. Ο τουρισμός εδώ δεν αποτελεί ακόμα τον κύριο μοχλό οικονομικής δραστηριότητας και κατ’ επέκταση οι ντόπιοι επαγγελματίες της εστίασης δεν αποσκοπούν στην μαζική κατανάλωση, πετυχαίνοντας έτσι μια ποιότητα παρεχόμενης υπηρεσίας που τους ξεχωρίζει, σχεδόν στο σύνολό τους. Ενδεικτικά αναφέρουμε κάποια από τα αγαπημένα στέκια για να απολαύσετε την εξαιρετική γαστρονομική κουλτούρα του νησιού και είμαστε βέβαιοι ότι θα τα λατρέψετε όσο κι εμείς.
Έννοια πο’ χς
Στα Λύχνα, ένα χωριό 70 κατοίκων, μία παρέα νέων άνοιξε ένα καφενείο που εξελίχθηκε πολύ σύντομα σε σημείο αναφοράς για την αιγαιοπελαγίτικη κουζίνα. Ο Βασίλης Πιαντές κρατάει τα ηνία του Έννοια Πο’ χς, ενός μοναδικού project που κινείται ανάμεσα στη δημιουργική κουζίνα και τις gourmet γεύσεις.
Δοκιμάστε οπωσδήποτε τα φλωμάρια με το πέστο φιστικού Αιγίνης. Ωραία, μικρή αλλά ικανοποιητική λίστα κρασιών, με επιλογές κυρίως από το νησί. Το σκηνικό στην καλοκαιρινή αυλή είναι θεατρικό και η ατμόσφαιρα μοναδική!
Η Καλουδίτσα
Στο χωρίο Πλατύ (πολύ κοντά στην Μύρινα), η Μαρία Καλλιγέρη δημιουργεί μικρά μαγειρικά θαύματα! Η Καλουδίτσα αποτελεί οριακά απαραίτητη στάση.
Μη φύγετε αν δεν δοκιμάσετε το ζυμωτό της ψωμί και τα κρεατικά που βγαίνουν από τον ξυλόφουρνο, τους εξαιρετικούς της κεφτέδες και τα διάσημα, αλμυρά της κατιμέρια (θυμίζουν πολύ τηγανόψωμο) με το καλαθάκι και το θυμαρίσιο μέλι.
Ληνάρια Ρωμανού
Στα Ληνάρια στην πλατεία του Ρωμανού, το ενδιαφέρον και νόστιμο μενού και η χαλαρή, vintage ατμόσφαιρα θα σε κάνει να αναπολήσεις τα παραδοσιακά καφενεία. Με λίγα τραπέζια κάτω από τις μουριές και με τα ερειπωμένα εντυπωσιακά αρχοντικά γύρω σου, το σκηνικό μοιάζει κινηματογραφικό.
Το μενού προτείνει ψάρι ή κρέας, ανάλογα με τις ψαριές της ημέρας. Δοκιμάστε οπωσδήποτε τον άφκο με την τηγανητή κάππαρη (ποίημα!) και το πετιμέζι και μην παραλείψετε τη σαλάτα με το καπνιστό σκουμπρί, το μαρούλι και τα τσιπς μάραθου και κρεμμυδιού.
Κατά τα άλλα, το καλαθάκι τεμπούρα με την μαρέγκα κάππαρης και οι ψαροκεφτέδες με το αγιόλι μας άνοιξαν την όρεξη για να υποδεχτούμε έναν επικό κόκορα ραγού με λευκό κρασί, βούτυρο μυρωδικών και φέτα.
Ακολούθησε μια συγκλονιστική αχνιστή σκορπίνα με μύδια και χόρτα. Ενδιαφέρουσα λίστα κρασιών (μικρή αλλά με προσεγμένες επιλογές), εξαιρετικά τιμολογημένη.
Ριζά
Στα Ριζά, ο Λουκάς Μάιλερ με τον Άλκη Μπλετσογιάννη μαγειρεύουν με τα ημερήσια διαθέσιμα! Αποφεύγουν τα ακριβά ψάρια, βγάζουν φιλέτα και ωμά, χρησιμοποιούν τα κολάρα, το κεφάλι και τις ουρές, προκειμένου να μην πετάνε τίποτα. Ούτε ακριβά προϊόντα, ούτε δύσκολες τεχνικές. Απλά, σπουδαία μαγειρέματα, για να αναδείξουν τα λημνιά προϊόντα.
Πατατόψωμο, βούτυρο ταραμά, μπαρμπούνια στο τηγάνι με ξύδι τριαντάφυλλο, σκορπίνα γιουβέτσι, ζυμαρικά με λεμόνι και αχινό, είναι μερικά μόνο από τα δείγματα της δουλειάς τους… Πολύ ψαγμένη λίστα κρασιών με αρκετές επιλογές σε ποτήρι. Θα βρείτε ετικέτες από το νησί και την υπόλοιπη Ελλάδα και έμφαση στα ήπιων παρεμβάσεων κρασιά.
Φλωμάρι
Ένα εξαιρετικό, ακούραστο κορίτσι μ’ ένα τεράστιο χαμόγελο, ετοιμάζει για τους φανατικούς φίλους της ταβέρνας Φλωμάρι, εξαιρετικής νοστιμιάς πιάτα, βασισμένα στις παραδοσιακές συνταγές της Λήμνου. Δοκιμάστε τον ντάκο με τα μαρινάτα κολοκυθάκια, άφκο με χταπόδι λιαστό, μύδια αχνιστά με ασπρομύτικα και ταραμά, ομελέτα με τον σπιτικό χοιρινό καβουρμά της κυρά-Φωτεινής, ψάρια ημέρας και τόσα άλλα…
Μαν-Τέλλα
Στις Σάρδες, ένα ορεινό χωριό περίπου 10 λεπτά από την Μύρινα, βρίσκεται η ταβέρνα του Μαν-Τέλλα με φήμη συνυφασμένη με την γαστρονομία του νησιού εδώ και δεκαετίες. Εξαιρετική τοπική κουζίνα με έμφαση στο κρέας, εντυπωσιακά μεγάλες μερίδες με αξιοσημείωτη συνέπεια και σταθερότητα στην ποιότητα.
Τρυφερά αυτούδια με μελίχλωρο και πετιμέζι, πεντανόστιμα φλωμάρια με κόκορα κοκκινιστό, αγριοκούνελο στιφάδο, τραγανά κεφτεδάκια με μυριστικά και ένα από τα καλύτερα χειροποίητα ψωμιά με διαφορά που δοκιμάσαμε στο νησί! Κάντε χώρο στο τέλος για το γλυκά κατμέρια και τους λουκουμάδες με σοκολάτα κέρασμα του μαγαζιού αντίστοιχο της πληθωρικότητας του χαρακτήρα του!
Η Λήμνος, το νησί της απέριττης ομορφιάς με τους κρυμμένους θησαυρούς, την αξιοθαύμαστη αγροτική παραγωγή και την ήπια (ακόμα) τουριστική ανάπτυξη, αποτελεί αναμφίβολα έναν τόπο ασύγκριτης ομορφιάς και ηρεμίας και έναν γαστρονομικό παράδεισο για τους απανταχού καλοφαγάδες…
Μεγάλη προσοχή: αγαπιέται αυθόρμητα και κεραυνοβόλα!
