Κάθε Παρασκευή ο Γιάγκος Αντίοχος βλέπει και αξιολογεί τις νέες ταινίες που κυκλοφορούν στις αίθουσες.
Ο Μπο Φοβάται («Beau is Afraid»)*
2023, Διάρκεια: 179’
Σκηνοθεσία: Άρι Άστερ Πρωταγωνιστούν: Χοακίν Φοίνιξ, Πάρκερ Πόουζι, Νέιθαν Λέιν, Έιμι Ράιαν
Όλα φάνταζαν ιδανικά για το «Ο Μπο Φοβάται» πριν την κυκλοφορία του στις αίθουσες. Ο Αμερικανός σκηνοθέτης της, Άρι Άστερ, είχε στο βιογραφικό του δυο από τις καλύτερες (εναλλακτικές) ταινίες τρόμου της τελευταίας δεκαετίας, τη «Διαδοχή» και το «Μεσοκαλόκαιρο». Την παραγωγή του φιλμ είχε αναλάβει η A24 – έχει υπογράψει τα εξαιρετικά τηλεοπτικά χιτ του «Euphoria» και «Beef». Ενώ τον (πολλαπλά) πρωταγωνιστικό ρόλο είχε αναλάβει ο Χοακίν Φοίνιξ.
Αλήθεια τι μπορούσε να πάει στραβά; Η απάντηση είναι πολλά. Ή, για την ακρίβεια, πάρα πολλά.
Η υπόθεση αναφέρει ότι πρόκειται για ένα φιλμ που αφορά «έναν αγχωμένο άντρα που ξεκινάει μία περιπέτεια με σκοπό να φτάσει σε ένα σπίτι σουρεαλιστικής Oδύσσειας μετά τον ξαφνικό θάνατο της μητέρας του, ενώ θα χρειαστεί να αντιμετωπίσει τους μεγαλύτερους φόβους του στην περιπετειώδη διαδρομή του». Και όποιος κατάλαβε… κατάλαβε!
Γιατί ο θεατής σίγουρα θα δυσκολευτεί να αντιληφθεί τι ακριβώς συμβαίνει στο φιλμ. Ο Άρι Άστερ επιχειρεί με το «Μπο Φοβάται» μια βουτιά -θα μπορούσε να την παρομοιάσει κάποιος με «scuba diving στη μέση του Ειρηνικού Ωκεανού»- στα βάθη του ανθρώπινου ασυνείδητου. Κάθε σκηνή μπορεί άνετα να αποτελέσει και έναν τόμο ψυχαναλυτικής θεωρίας. Μόνο που αυτά που διδάσκονται σε κάποια εξάμηνα στα πανεπιστήμια, ο Άστερ προσπαθεί να τα χωρέσει μέσα σε μια τρίωρη ταινία! Στον πυρήνα του σεναρίου του βρίσκεται η αγχώδης διαταραχή και το οιδιπόδειο σύμπλεγμα του πρωταγωνιστή του. Από εκεί και πέρα οι προεκτάσεις είναι ανεξάντλητες…
Η πατριαρχία, ο εθνικισμός, η θρησκοληψία, ο ναρκισσισμός, η εργαλειοποίηση της σύγχρονης ψυχιατρικής, η ορμή του θανάτου, η έννοια της τέχνης, ο «Μεγάλος Αδελφός», η εφηβική παρορμητικότητα, το σύνδρομο της Ηλέκτρας, η αλλοτρίωση του ανθρώπου από την τεχνολογία, οι παθογένειες του ύστερου καπιταλισμού, η αυταπάτη του κομφορμισμού και πολλά (πολλά, πολλά, πολλά) άλλα ζητήματα στριμώχνονται σε αυτήν τη «σουρεαλιστική κωμωδία» (όπως θέλει να αυτοαποκαλείται). Σύμβολα επί συμβόλων και πάλι σύμβολα που εμπερικλείουν δεκάδες (τις περισσότερες φορές αφηρημένες) έννοιες.
Αν νομίζετε ότι ο Άστερ θα σταμάταγε την πολυπλοκότητα του τρίωρου πονήματός του εκεί, απλά αυταπατάστε… Ο Αμερικανός, αδιαμφισβήτητα βιρτουόζος σκηνοθέτης, προχωρά ακόμη παραπέρα. Επιλέγοντας ουσιαστικά μια υποκειμενική αφήγηση που προσπαθεί να ερμηνεύσει τον κόσμο και τα γεγονότα που συμβαίνουν μέσα από την ημι-παρανοϊκή ματιά του πρωταγωνιστή Μπο, θολώνει τα όρια της πραγματικότητας και φαντασίας. Θα μπορούσε να πει κάποιος, «και που είναι το κακό να υπάρχει ένα σπιρτόζικο αφηγηματικό παιχνίδι που θα φανερώνει με ύπουλο τρόπο τον υποκειμενισμό που διατρέχει τον καθένα μας;». Το πρόβλημα έγκειται στο ότι ο θεατής δεν μπορεί να αποφασίσει ποιον ακριβώς δρόμο ερμηνείας πρέπει να ακολουθήσει. Αυτόν της συνειδητής κατανόησης ή εκείνον της αταξινόμητης συνειρμικής λήξης εικόνων και ήχων; Και αυτό το μπέρδεμα -συγγνώμη Άστερ- αποτελεί καραμπινάτη δημιουργική αστοχία.
Όσο για την ερμηνεία του Χοακίν Φοίνιξ είναι μια κλασσική ερμηνεία σχολής Actors Studio. O Αμερικανός σταρ μπαίνει στο ρόλο που του ζήτησε ο σκηνοθέτης, ενός ψυχικά ασθενούς, αγχώδους, ευνουχισμένου από τη μητέρα του μεσήλικα που ζει μέσα στην παράνοιά και το φέρνει εις πέρας, χωρίς όμως να εντυπωσιάζει. Είναι, λοιπόν, το «Ο Μπο Φοβάται» μια από τις χειρότερες ταινίες της χρονιάς; Η απάντηση είναι σίγουρα όχι.
Είναι, όμως, αδιαμφισβήτητα μια από τις πιο αποτυχημένες ταινίες της χρονιάς. Γιατί αποτελεί μια απίστευτη σπατάλη κινηματογραφικών πόρων για προσφέρει ένα μακροσκελές κομφούζιο, που με την κατάλληλη επεξεργασία (δηλαδή μοντάζ, μοντάζ, μοντάζ) θα μπορούσε να είναι ένα indie διαμαντάκι.
Παίζονται ακόμη:
Ευλογία («Βenediction»)
2021, Διάρκεια: 137’
Σκηνοθεσία: Τέρενς Ντέιβις. Πρωταγωνιστούν: Τζακ Λόουντεν, Πιτερ Καπάλντι, Τζεμα Τζόουνς
H ταραγμένη ζωή του ποιητή του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου Ζίγκφριντ Σασούν. Πορτρέτο μιας σύνθετης προσωπικότητας που επέζησε από τη φρίκη του πολέμου και βραβεύτηκε για την ανδρεία του αλλά άσκησε δριμεία κριτική στην κυβέρνηση όταν έληξε η θητεία του, η ταινία αποδίδει με οπτικούς όρους τη μεγαλειώδη, πλην υπόκωφη παρακαταθήκη ενός από τους κορυφαίους πολεμικούς ποιητές της εποχής.
H αριστοκρατία και η αφρόκρεμα του λογοτεχνικού και θεατρικού κόσμου του Λονδίνου τον λάτρεψαν, ώσπου ξεκίνησε να συνάπτει σχέσεις με διάφορους άνδρες καθώς προσπαθούσε να συμβιβαστεί με την ομοφυλοφιλία του. Η ιστορία του μιλά για έναν ανήσυχο άνθρωπο σ’ έναν διαλυμένο κόσμο, ο οποίος ψάχνει για ειρήνη και αποδοχή του εαυτού του: ένα θέμα που παραμένει εξίσου επίκαιρο σήμερα.
Στα Ίχνη του Δολοφόνου («To Catch a Killer»)
2023, Διάρκεια: 119
Σκηνοθεσία: Ντάμιαν Σιφρόν. Πρωταγωνιστούν: Σειλίν Γούντλεϊ, Μπεν Μέντελσον, Nτάρσι Λόρι
Η Ελέανορ είναι μια αστυνομική ερευνήτρια που παλεύει με τους δαίμονες του παρελθόντος, όταν καλείται στην σκηνή ενός άγριου εγκλήματος- δουλειά ενός νέου και τρομακτικού μαζικού δολοφόνου. Η αστυνομία και το FBI θα εξαπολύσουν ένα απεγνωσμένο ανθρωποκυνηγητό σε όλη την χώρα που θα ανατρέπεται κάθε λεπτό εξαιτίας της απρόβλεπτης συμπεριφοράς του αινιγματικού δολοφόνου.
Αν και αρκετά άπειρη, η Ελέανορ, εμπλέκεται όλο και περισσότερο με την υπόθεση καθώς τόσο η ίδια όσο και οι συνεργάτες της αντιλαμβάνονται ότι αυτή ίσως είναι η μόνη που μπορεί να «μπει» στο μυαλό αυτού του ατόμου και να το φέρει μπροστά στη δικαιοσύνη.
Λουνάνα, ένα Γιακ μέσα στην Τάξη («Lunana, A Yak in the Classroom»)
2019, Διάρκεια: 109
Σκηνοθεσία: Πάβο Ντόρχι. Πρωταγωνιστούν: Σεράμπ Ντόρχι, Πεμ Ζαμ
Ένας νεαρός δάσκαλος στο σύγχρονο Μπουτάν, ο Ογκιγέν, παραμελεί τα καθήκοντά του, αφού ετοιμάζεται να φύγει στην Αυστραλία για να γίνει τραγουδιστής. Οι προϊστάμενοί του, υπό μορφή τιμωρίας, τον στέλνουν να ολοκληρώσει την υπηρεσία του στο πιο απομακρυσμένο σχολείο του κόσμου, στο χωριό Λουνάνα. Μετά από οκτώ ημέρες εξαντλητικής πεζοπορίας μόνο για να φτάσει στο χωριό, συνειδητοποιεί ότι πρέπει να αποχαιρετήσει τις δυτικότροπες ανέσεις του. Στη Λουνάνα δεν υπάρχει ηλεκτρικό ρεύμα, ούτε σχολικά βιβλία, ούτε καν μαυροπίνακας.
Παρόλη τη φτώχεια τους, οι κάτοικοι του χωριού ετοιμάζουν μια θερμή υποδοχή στον καινούργιο τους δάσκαλο, ο οποίος όμως έχει το βαρύ καθήκον να διδάξει τα χωριατόπαιδα ελλείψει οποιασδήποτε υποδομής. Κι ενώ ετοιμάζεται να παραιτηθεί και να φύγει, οι δυσκολίες της καθημερινότητας των θαυμάσιων μαθητών του αρχίζουν να τον συγκινούν και η απίστευτη πνευματική δύναμη των χωρικών αρχίζει να τον αλλάζει.
Mάλιστα, Σεφ («Kitchen Brigade»)
2021, Διάρκεια: 105’
Σκηνοθεσία: Λουί-Ζιλιέν Πετί. Πρωταγωνιστούν: Οντρέ Λαμί, Φρανσουά Κλουζέ, Αμαντού Μπα
Η Κάθι είναι μια μάλλον δύστροπη σαραντάρα ανερχόμενη βοηθός σεφ που δεν συμβιβάζεται. Πάνω που είναι έτοιμη να εκπληρώσει το όνειρό της και να ανοίξει το δικό της εστιατόριο υψηλής γαστρονομίας, τα πράγματα στραβώνουν. Αντιμετωπίζοντας οικονομικές δυσκολίες, η Κάθι αναγκάζεται να δεχτεί μια δουλειά στην κουζίνα μιας Δομής για ανήλικους, ασυνόδευτους μετανάστες. Παρόλο που μισεί την καινούρια της απασχόληση, που είναι τόσο κατώτερη των προσδοκιών και των ικανοτήτων της, η Κάθι διαπιστώνει πως αυτές ακριβώς οι αρετές της αρχίζουν να επηρεάζουν θετικά τις ζωές των παιδιών. Και, το πιο αναπάντεχο, η Κάθι καταλαβαίνει πως και η δική της ζωή αρχίζει να αλλάζει προς το καλύτερο από την επαφή της με τα παιδιά…
Έχοντας μεγαλώσει και η ίδια σε μια Δομή, χωρίς οικογένεια, η Γαλλίδα σεφ καταφέρνει να διαπεράσει τις άμυνες των παιδιών, διδάσκοντάς τους την αυστηρή πειθαρχία της κουζίνας («Brigade» στα γαλλικά, εκτός από ταξιαρχία, σημαίνει και την αυστηρή ιεραρχία στην κουζίνα), αλλά και την αγάπη, την αλληλεγγύη, τον σεβασμό στην κουλτούρα του άλλου. Μαθαίνοντας τους ταυτόχρονα πως στην κουζίνα, με την στρατιωτική δομή της, δεν υπάρχει χώρος για φυλετικά και θρησκευτικά στερεότυπα.
Κάτσε στ’ Αβγά σου («Little Eggs»)
2022, Διάρκεια: 88’
Σκηνοθεσία: Γκαμπριέλ Ρίβα Παλάσιο Αλατρίστε, Ροντόλφο Ρίβα Παλάσιο Αλατρίστε
Ο χαριτωμένος κόκορας Τότο και η αγαπημένη του πουλάδα Ντι είναι οι περήφανοι γονείς δύο μικρών αβγών, της Λούσι και του Μαξ, τα οποία έχουν την ιδιαιτερότητα να χρυσίζουν. Και αυτός ακριβώς είναι ο λόγος που κάποιοι συλλέκτες σπάνιων αυγών τα αρπάζουν και τα παίρνουν μαζί τους μέχρι το Κονγκό. Εκεί διοργανώνονται μυστικά γεύματα για εκατομμυριούχους από όλο τον κόσμο, που πληρώνουν χιλιάδες δολάρια για τα πιο εξωτικά πιάτα.
Ο Τότο και η Ντι, παρέα με τους φίλους τους, πρέπει να βρουν έναν τρόπο να φτάσουν μέχρι την αφρικανική ήπειρο και να σώσουν τα παιδιά τους εγκαίρως, αποφεύγοντας κάθε λογής κινδύνους όπως πεινασμένους κροκόδειλους, τρεις ιπποπόταμους, ένα μάτσο τρελές μαϊμούδες και τον ίδιο τον Βασιλιά της Ζούγκλας.
