Φωτογραφίες: Κωνσταντίνος Ζήλος, Αλέξανδρος Ζήλος
Αν κάτι αγαπώ στα νησιά των Κυκλάδων είναι ότι σε κάποια από αυτά θα βρεις ακόμα παραδοσιακά πανηγύρια σε απομακρυσμένα ξωκλήσια που για να φτάσεις μπορεί να χρειάζεται αρκετό περπάτημα όμως η διαδρομή, η θέα κι όλη η μυσταγωγική ατμόσφαιρα που δημιουργείται σε αποζημειώνουν.
Σε ένα τέτοιο βρέθηκε ο Κωνσταντίνος Ζήλος, φωτογράφος, συνεργάτης του FLAG και αποτυπώνει με τον καλύτερο τρόπο την ατμόσφαιρα όλης της διαδικασίας. Οι πανηγυράδες όπως ονομάζονται οι άνθρωποι που έχουν υπευθύνη τους την εικόνα και την εκκλησία μαζί και με άλλους Αμοριανούς καλούνται ήδη από την προπαραμονή της γιορτής να βρεθούν στο ξωκλήσι για τις προετοιμασίες. «Κάθε προπαραμονή της γιορτής του Σταυρού, δηλαδή στις 12 Σεπτεμβρίου, ανεβαίνουν με τα γαϊδουριά τους ένα από τα πιο απόκρημνα μονοπάτια της Αμοργού με σκοπό να ξεκινήσουν τις ετοιμασίες για το μαγείρεμα και τον εορτασμό της γιορτής.
Συνήθως ξεκινούν κατά τις 5 η ώρα από την Λαγκάδα στην Αιγιάλη και παίρνουν τον δρόμο για τον Άγιο Ιωάννη τον Θεολόγο. Φτάνοντας εκεί έχεις κάνει σχεδόν την μισή και πιο ανώδυνη διαδρομή. Από εκεί και πέρα ξεκινάει το μονοπάτι να γίνεται πιο στενό», περιγράφει ο Κωνσταντίνος.
Φέτος, η θέα της διαδρομής. όπως φαίνεται και στις φωτογραφίες, αποζημίωσε τους επισκέπτες με ένα διαφορετικό ομιχλώδες τοπίο: «Όσο ανεβαίνεις η επιβλητική θέα σου κόβει την ανάσα, ενώ γεράκια και αετοί έσπασαν την μονοτονία του αέρα».
Πέρα από το εκκλησιαστικό μέρος της σύναξης, δεσπόζοντα χαρακτήρα στο πανηγύρι έχει το φαγητό. «Φτάνοντας στο κατάλευκο εκκλησάκι που δεσπόζει εκεί στην άκρη του νησιού, οι μάγειρες άρχισαν να ξεφορτώνουν τα υλικά για να ξεκινήσουν τις προετοιμασίες. Και φυσικά, μαγειρεύουν για όσους θα διανυκτερεύσουν εκεί».
Όπως λέει ο Κωνσταντίνος Ζήλος, σε ένα τέτοιο πανηγύρι από το τραπέζι ποτέ δεν λείπει το «μελίπαστο» – Αμοργιανό σκληρό τυρί και φυσικά το κρασί. Μετά το βραδινό γεύμα, ο κόσμος πάει για ύπνο και ο ίδιος παρατηρεί τα ξημερώματα τον ήλιο που ανατέλλει μέσα από την θάλασσα: «Είναι από τις πιο όμορφες Ανατολές που θα δεις στο νησί και αν έχει και άπνοια, είναι ευδιάκριτα και όλα τα νησιά τριγύρω».
Το πρωί τα καζάνια παίρνουν φωτιά. Το μενού επιβάλλει κρέας που παραδοσιακά είναι κατσίκι με τον ζωμό του να χρησιμοποιείται για πιλάφι ή για πατάτες.
«Όσο το φαγητό σιγοβράζει, άλλοι πάνε να ταΐσουν και να δώσουν νερό στα γαϊδούρια κι άλλοι υποδέχονται τον κόσμο που αρχίζει να καταφθάνει γεμίζοντας τα ποτήρια με κρασί. Η λειτουργία έχει ξεκινήσει ήδη από τις 7 στο εκκλησάκι και γύρω στις 10 σταματά. Ακολουθεί ο εσπερινός, ο οποίος γίνεται νωρίς για να προλάβουν όλοι να φύγουν πριν νυχτώσει. Ο παπάς θα βγει από το εκκλησάκι με την εικόνα για να πάει να ευλογήσει το φαγητό στα μαγειρεία και μετά ξεκινάει το σερβίρισμα», εξηγεί ο Κωνσταντίνος για την διαδικασία και καταλήγει:
«Όταν φάει και ο τελευταίος, συγκεντρώνονται τα πάντα από τους ντόπιους και τους επισκέπτες και παίρνουν τον δρόμο της επιστροφής. Η εμπειρία όμως δεν έχει τελείωσει εδώ, αφού κατά την κατάβαση, περνώντας από τον Θεολόγο, εκεί θα είναι ο Γιώργος προσφέροντας καφέ και κηρήθρα με μέλι σε όσους περνούν από το αποθηκάκι του».
Και του χρόνου!
