Απέχει 32 χιλιόμετρα από την Λευκωσία, έχει μόλις 3 μόνιμους κατοίκους και είναι ένα από τα ομορφότερα χωριά της Κύπρου, κτισμένο στη νοτιοανατολική πλαγιά της οροσειράς του Τροόδους. Χαρακτηριστικά του ειδυλλιακού τοπίου του χωριού είναι οι απότομες πλαγιές, οι βαθιές κοιλάδες από τις οποίες ρέουν ρυάκια και οι βουνοκορφές που υπάρχουν τριγύρω, οι οποίες ξεπερνούν τα 1000 μέτρα σε ύψος. Το φυσικό τοπίο του χωριού περιλαμβάνει ελιές, αμυγδαλιές και αμπέλια, ωστόσο το μεγαλύτερο μέρος καταλαμβάνει η άγρια βλάστηση. Η πρόσβαση από τα γύρω χωριά είναι εφικτή με τη διάβαση ενός ελικοειδούς δρόμου λόγω του ιδιόμορφου βουνίσιου φυσικού τοπίου. Θύμα της αστυφιλίας και αυτό το χωριό, ωστόσο τελευταία έχει αρχίσει να γίνεται δημοφιλής προορισμός για κυριακάτικη βόλτα για καφέ στα παραδοσιακά καφενεδάκια της περιοχής και γεύμα ή δείπνο στον Γιαννακό, τη μοναδική ταβέρνα του χωριού.
Φέτος υπάρχει ακόμη ένας λόγος να επισκεφτείτε το γραφικό αυτό στολίδι της Κύπρου, καθώς έχει ντυθεί γιορτινά στο πλαίσιο του θεσμού «Χριστουγεννιάτικα Χωριά» που διοργανώνει το Υφυπουργείο Τουρισμού σε συνεργασία με έξι κοινότητες, γνωστές και ως Μαχαιροχώρια (Λαζανιά, Καμπί, Άγιος Επιφάνιος, Φαρμακάς, Γούρρη).
Ανηφορίζοντας τα βουνά της Πιτσιλιάς σε μια πανέμορφη και καταπράσινη διαδρομή, το Φικάρδου ξεπροβάλλει ιδιαίτερα φωτεινό με το μεγάλο χριστουγεννιάτικο δέντρο στην είσοδο του χωριού και τα λαμπάκια που έχουν τοποθετηθεί στα δρομάκια, τα ξύλινα μπαλκόνια και τις στέγες των σπιτιών. Στην κεντρική πλατεία έχουν στηθεί ξύλινα σπιτάκια- μαγαζάκια που προσφέρουν παραδοσιακά προϊόντα των γειτονικών χωριών, μαρμελάδες, σουτζούκιος, παστά, λικέρ και διάφορα άλλα είδη ντόπιας παραγωγής. Ειδικά περίπτερα σερβίρουν λουκουμάδες, κρέπες και άλλες κυπριακές λιχουδιές και τοπικά εδέσματα. Ανηφορίζοντας, ένα σπιτάκι με ξεχωριστή βεράντα που βλέπει όλη την περιοχή, το καπηλειό του Χαμπή και της Μαριάννας, σερβίρει ζεστό κρασί και λαχταριστές σούπες.
Υπάρχουν όμως και άλλες εκπλήξεις που σας περιμένουν στο Φικάρδου. Μικροί και μεγάλοι έχετε την ευκαιρία να συμμετέχετε σε διάφορες δραστηριότητες, σε κυνήγι κρυμμένου θησαυρού (που όπως θα διαβάσετε παρακάτω αυτό έχει σχέση με έναν θρύλο που αφορά το χωριό), τοξοβολία, βιωματικά εργαστήρια αγγειοπλαστικής και διακόσμησης κεραμικών και υφαντικής. Όλα αυτά ντυμένα με μουσικές εκδηλώσεις που θα οργανώνονται καθ’όλη τη διάρκεια της εκδήλωσης.
Αφού επισκεφτείτε το χριστουγεννιάτικο Φικάρδου, είναι ευκαιρία να γνωρίσετε το χωριό και να κάνετε μια αναδρομή στην ιστορία της Κύπρου. Κάνοντας τη βόλτα σας στα στενά δρομάκια και τα σοκάκια, θα θαυμάσετε την παραδοσιακή αρχιτεκτονική των σπιτιών. Ολόκληρο το χωριό αποτελεί δείγμα κυπριακής αρχιτεκτονικής του 18ου και 19ου αιώνα. Περπατώντας ανάμεσα στα στενά δρομάκια, στρωμένα με μεγάλες και ακατέργαστες πέτρες, μπορείτε να δείτε αλλά και να μελετήσετε τον τρόπο που ο άνθρωπος οικοδομούσε τα σπίτια και το χωριό του αιώνες πριν. Τα σπίτια είναι διώροφα, κτισμένα από σιερόπετρες (σκληρές πέτρες της περιοχής) και πλιθάρι. Ο όροφος αποτελείται από την κυρίως κατοικία, διάφορες αποθήκες και εργαστήρια, ενώ το ισόγειο χρησιμοποιούνταν ως στάβλος. Τα ισόγεια αποτελούνταν από το «δώμαν», όπου πραγματοποιούνταν διάφορες εργασίες, όπως άπλωμα σταφυλιών, ενώ οι στέγες ήταν κεραμιδένιες. Αρκετά από τα σπίτια σήμερα είναι ερειπωμένα, ενώ υπάρχουν κι άλλα επιπλωμένα που όμως παραμένουν κλειστά, επισκεπτόμενα από τους ιδιοκτήτες τους μόνο εποχιακά για τη διεκπεραίωση συγκεκριμένων εργασιών, όπως περισυλλογή και καθάρισμα καρπών (αμύγδαλα, ελιές, εποχιακά, σύκα κτλ.).
Μην παραλείψετε να επισκεφτείτε το Εθνολογικό Μουσείο, όπου θα σας ξεναγήσει η υπεύθυνη και θα κάνετε ένα ταξίδι σε μια άλλη Κύπρο, για να δείτε πώς ζούσε και από τι περιβαλλόταν η καθημερινότητα του Κύπριου. Το μουσείο στεγάζεται σε δύο από τις οικίες του χωριού, οι οποίες μετατράπηκαν σε μουσεία, όπου παρουσιάζονται τα στοιχεία της υπαίθρου και της αγροτικής ζωής των περασμένων χρόνων.
Η Οικία Κατσινιόρου, που πήρε το όνομά της από τον τελευταίο ιδιοκτήτη της, είναι ένα διώροφο, πετρόκτιστο αρχοντικό με μια ξύλινη, αμφικλινή στέγη και πολλά αρχιτεκτονικά στοιχεία του 16ου αιώνα. Ακολουθώντας την παραδοσιακή διάταξη των σπιτιών της περιόδου αυτής, ο άνω όροφος λειτουργούσε ως το καθιστικό του σπιτιού, ενώ το ισόγειο χρησιμοποιούνταν ως λινός, καθώς επίσης και για την αποθήκευση γεωργικών προϊόντων και εργαλείων, τα οποία τώρα εκτίθενται στο μουσείο.
Η δεύτερη οικία, του Αχιλλέα Δημήτρη, έχει μετατραπεί σε εργαστήρι υφαντών και σε ξενώνα μελετητών. Από πού πήρε όμως το όνομά του το χωριό; Επειδή η τοποθεσία ήταν γνωστή ως τα λημέρια των φυγάδων “φυγά Ανδρον”, η κοινότητα κατέληξε να είναι γνωστή ως Φικάρδου. Φημολογείται ότι η συμμορία ενός Σίμωνα, αφού δολοφόνησαν τον Ρήγα της Κύπρου, κρύφτηκαν στο Φικάρδου και στη συνέχεια διέφυγαν στο εξωτερικό. Εκεί έθαψαν και τον κλεμμένο θησαυρό, με το αίνιγμα ότι ο θησαυρός είναι κρυμμένος εκεί που η σκιά της βουνοκορφής δείχνει την 160η μέρα του χρόνου.
Άλλη μια εκδοχή λέει ότι η ονομασία του χωριού προέρχεται από το όνομα μιας μεσαιωνικής, επιφανούς οικογένειας που κατοικούσε στο νησί, με το επώνυμο Φικάρδο, της οποίας γνωστότερο μέλος ήταν ο ευγενής Θωμάς Φικάρδος.
Info
Το Χριστουγεννιάτικο Φικάρδου μπορείτε να το επισκεφτείτε μέχρι τις 15 Ιανουαρίου. Καθημερινές 11:00-16:00 και Σαββατοκύριακα 11:00-18:00. Πληροφορίες και για εγγραφή στα εργαστήρια +35722023330. Η μεταφορά του κοινού με λεωφορεία γίνεται κάθε Σάββατο και Κυριακή και καθ’όλη τη διάρκεια των γιορτών.
Δείτε ολόκληρο το πρόγραμμα εδώ.
