Το προκλητικό κοινωνικό δράμα που βγήκε αθόρυβα στην πλατφόρμα του Netflix και αστραπιαία απέκτησε φήμη χιονοστιβάδας για τον ωμό ρεαλισμό του.
*Το άρθρο περιέχει spoilers
Ο streaming κολοσσός που ακούει στο παγκοσμίως αναγνωρισμένο όνομα Netflix, και φημίζεται για την υπερπληθώρα εύπεπτων παραγωγών, μια στο τόσο θα κάνει το θαύμα του με κάποιο διαμαντάκι που ξεχωρίζει απ’ τον σωρό. Πέρσι είχαμε το σοκαριστικό Baby Reindeer, το 2022 όλοι μιλούσαν για το κορεατικό Squid Game που έφτασε μέχρι τα αμερικανικά βραβεία Emmy, ενώ φέτος, μια μίνι σειρά που τοποθετήθηκε ανάμεσα στις δεκάδες άλλες νέες προσθήκες της πλατφόρμας χωρίς τυμπανοκρουσίες, «πρωτοκλασάτους»- κράχτες ηθοποιούς και κάποια ιδιαίτερη προωθητική ενέργεια, σκαρφάλωσε μέσα σε ελάχιστες ημέρες στην πρώτη θέση παγκοσμίως, σπάζοντας όλα τα προηγούμενα ρεκόρ για το Netflix. Μάλιστα, έως τη στιγμή που γράφεται το κείμενο, το Adolescence είναι στην 4η θέση των πιο δημοφιλών αγγλόφωνων σειρών για την πλατφόρμα, με 114 εκατομμύρια προβολές μέσα σε μόλις 24 ημέρες. Επιπλέον, παρόλο που αρχικά λανσαρίστηκε ως μίνι σειρά, τελικά πήρε πράσινο φως και για μια πιθανή δεύτερη σεζόν.
Πρόκειται για ένα από τα πιο έντονα και προκλητικά τηλεοπτικά έργα των τελευταίων ετών. Μέσα από τέσσερα ωριαία (μέσες άκρες) επεισόδια, η αγγλική σειρά καταφέρνει να συγκλονίσει, να προβληματίσει και να καθηλώσει τον θεατή, με έναν τρόπο που ελάχιστες προηγούμενες παραγωγές έχουν καταφέρει.
Η πλοκή περιστρέφεται γύρω από τον 13χρονο Jamie Miller, ο οποίος βρίσκεται κατηγορούμενος για τη δολοφονία μιας συμμαθήτριάς του. Από την πρώτη στιγμή, η σειρά δεν προσπαθεί να «χαϊδέψει» τον θεατή – αντίθετα, τον ρίχνει κατευθείαν στα βαθιά νερά της οικογενειακής κρίσης, της κοινωνικής πίεσης, και της ψυχικής κατάρρευσης που μπορεί να προκαλέσει ένα τέτοιο σοκ. Επιπλέον, το στόρι δεν αφήνει περιθώρια για αμφιβολίες ή δεύτερες σκέψεις. Ο ένοχος αποκαλύπτεται από το πρώτο επεισόδιο, ξεριζώνοντας τυχόν συναισθήματα συμπόνοιας και φέρνοντας τον θεατή αντιμέτωπο με την ωμή, βαθιά απογοητευτική πραγματικότητα. Εδώ δεν υπάρχουν εύκολες, απλουστευτικές εξηγήσεις, ούτε κάποιος βολικός τρόπος διαφυγής, ενώ το αποτρόπαιο έγκλημα σερβίρεται γυμνό και αποστειρωμένο σαν αίθουσα νοσοκομείου.
Το ιδιαίτερο σκηνοθετικό εύρημα του Adolescence είναι η επιλογή του μονοπλάνου – κάθε επεισόδιο είναι γυρισμένο σε μία συνεχόμενη λήψη, χωρίς διακοπές. Πρόκειται για αυθεντικό μονοπλάνο χωρίς τεχνικές διευκολύνσεις στο μοντάζ, γεγονός που καθιστά το όλο εγχείρημα δημιουργικό άθλο, μην αφήνοντας τον παραμικρό χώρο για αστοχίες ή λάθη. Στόχος της συγκεκριμένης τεχνικής, παρόλο που δεν περνάει απαρατήρητη, δεν είναι ο εύκολος εντυπωσιασμός αλλά η ενεργή συμμετοχή του θεατή στα γεγονότα που λαμβάνουν χώρα σε real time, η ενίσχυση της αληθοφάνειας, και η αφόρητα κλειστοφοβική – στα όρια του εγκλωβισμού – συνθήκη που κλείνει το μάτι στον παρατηρητή: Εσείς πως θα αντιδρούσατε σε μια αντίστοιχη κατάσταση; Από το πρώτο επεισόδιο με την έφοδο των αστυνομικών στο σπίτι του μικρού Jamie, την απεικόνιση του παθογενούς σχολείου με τον συντονισμό εκατοντάδων ηθοποιών και κομπάρσων σε μια καλοκουρδισμένη δραματουργική χορογραφία, το τρίτο επεισόδιο με τον ανήλικο κατηγορούμενο και την χειριστική ψυχολόγο σε ένα δωμάτιο, που στέκεται άνετα και ως θεατρική παράσταση (με τους Owen Cooper και Erin Doherty σε ρεσιτάλ ερμηνειών), μέχρι την συναισθηματική έκρηξη του πατέρα σε ένα πάρκινγκ πολυκαταστήματος στο φινάλε, το μονοπλάνο δημιουργεί μια αίσθηση αμεσότητας και έντασης, καθώς ο θεατής νιώθει ότι παρακολουθεί τα γεγονότα σε πραγματικό χρόνο, δίχως «ανάσες». Το ίδιο σκηνοθετικό εύρημα χρησιμοποιήθηκε με παρόμοια αποτελέσματα στο καταπληκτικό Boiling Point, που πρωταγωνιστεί ο Stephen Graham και μπορείτε να βρείτε στο Cinobo. 
Στο επίκεντρο της πλοκής βρίσκεται η δυναμική ανάμεσα στον Jamie και τον πατέρα του, τον οποίο υποδύεται ο εξαιρετικός Stephen Graham, που συγκαταλέγεται και στους παραγωγούς της σειράς. Η ερμηνεία του είναι πολυδιάστατη: ένας πατέρας που αγωνίζεται ανάμεσα στην αγάπη, την αμφιβολία και την απόγνωση. Η παρουσία του είναι σχεδόν ασφυκτική, αλλά ταυτόχρονα ανθρώπινη και τρυφερή – αποτυπώνει με ακρίβεια τη σύγχυση ενός γονέα, που καλείται να δει το παιδί του μέσα από το φίλτρο ενός εγκλήματος, αλλά και τον σπαραγμό που ακολουθείται από τα βασανιστικά γιατί που τριβελίζουν το μυαλό του. Από την άλλη πλευρά, ο μικρός Jamie αποτελεί πραγματική αποκάλυψη, μιας και πρόκειται για πρωτάρη ηθοποιό που κλήθηκε να δώσει πνοή σε ένα εξαιρετικά περίπλοκο τεχνικά και υποκριτικά πόνημα, κερδίζοντας το στοίχημα και ισορροπώντας με πραγματικά αξιοθαύμαστη μαεστρία ανάμεσα στην παιδικότητα και την κοινωνιοπάθεια. Δεν θα μας κάνει την παραμικρή εντύπωση αν το Adolescence σαρώσει τις υποψηφιότητες στα επόμενα τηλεοπτικά βραβεία.
Η σειρά όμως δεν σταματά στο αστυνομικό μυστήριο. Το Adolescence είναι ένα ξεκάθαρο σχόλιο πάνω στις ευθύνες της κοινωνίας απέναντι στους νέους: η αδυναμία των ενηλίκων να αντιληφθούν τον κόσμο των εφήβων, η τοξικότητα των κοινωνικών δικτύων, η πίεση της αρρενωπότητας, η έλλειψη θεσμικής στήριξης, οι έμφυλοι ρόλοι, που γαλουχούν αγόρια και κορίτσια να βρίσκονται “απέναντι” αντί να βαδίζουν παράλληλα, η πατριαρχικά δομημένη σύγχρονη πραγματικότητα που δεν βλάπτει μόνο τις γυναίκες αλλά και τους άντρες, καθώς και η αγεφύρωτη απόσταση μεταξύ γονιών, που θεωρούν ότι διατηρούν τον έλεγχο, και παιδιών, που αναπτύσσουν μυστικούς κώδικες και ξεχωριστή γλώσσα επικοινωνίας με ολέθρια αποτελέσματα. Η σειρά δεν προσφέρει εύκολες απαντήσεις, ούτε ηθικολογεί – επιλέγει να θέσει ερωτήματα και να ανοίξει διαλόγους. Ίσως η μεγαλύτερη αξία του Adolescence να βρίσκεται στην ενεργοποίηση των γονεϊκών αντανακλαστικών, μιας και ο παράγοντας σοκ στην σειρά μας υπενθυμίζει ότι ο εφιάλτης βρίσκεται πολύ πιο κοντά από όσο νομίζουμε. Αξίζει να σημειωθεί, ότι αν και η πλοκή δεν βασίζεται σε αληθινό γεγονός, οι δεκάδες δολοφονικές επιθέσεις σε βρετανικά σχολεία τα τελευταία χρόνια κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και προειδοποιούν για την λήψη διορθωτικών μέτρων. 
Το Adolescence δεν είναι μια εύκολη σειρά – δεν προσφέρεται για «χαλαρό» binge-watching. Είναι μια εμπειρία που απαιτεί συναισθηματική εμπλοκή (αφήνουμε το κινητό στην άκρη) και ψυχική προετοιμασία. Αλλά είναι απόλυτα αναγκαία. Πρόκειται για μια σειρά καθρέφτη της εποχής μας, δίχως παραμορφωτικά φίλτρα και κολακευτικούς φωτισμούς. Και όπως όλοι οι καλοί καθρέφτες, δεν μας δείχνει πάντα αυτό που θέλουμε να δούμε – αλλά αυτό που πρέπει.
