Μια διεισδυτική ματιά στη φιλοσοφία και το έργο του πιο επιδραστικού Ιταλού σκηνοθέτη της γενιάς μας.
Από τη Νάπολη στη Ρώμη, από τη Ρώμη στις Ιταλικές Άλπεις κι από εκεί στη Νάπολη ξανά, οι ταινίες του Sorrentino είναι ένας γύρος της Ιταλίας, που ξεκινάει από εκεί που την άφησαν οι μεγάλοι του Ιταλικού σινεμά και φτάνει στο σήμερα. Σε ένα σήμερα, όπου όμως η Ιταλία δεν έχει αλλάξει, αλλά ορίζεται ακόμα από την βαθιά ριζωμένη συλλογική αναζήτηση της αιώνιας νιότης και της παντοτινής ομορφιάς. Ο Sorrentino είναι εμμονικός με το ωραίο. Αυτό το ωραίο που αναγνωρίζει τη σχέση του με την “ώρα”, με την οποία μοιράζεται την ίδια ρίζα. Ωραίο λοιπόν είναι αυτό που γίνεται στην ώρα του και τι πιο ωραίο από την ίδια τη νιότη. Σε αυτήν ο σκηνοθέτης βλέπει την αρχή και το τέλος της ομορφιάς, γι αυτό και την υμνεί με κάθε ευκαιρία. Την αντιμετωπίζει με σεβασμό και θαυμασμό και την προσεγγίζει ως μια σχεδόν μεταφυσική κατάσταση, σαν ένα θαύμα, απέναντι στο οποίο στεκόμαστε με δέος. 
Με τον ίδιο τρόπο που υμνεί τη νιότη, καταδικάζει αμείλικτα το γήρας. Η φθορά που προκαλεί ο χρόνος, άλλοτε φέρνει την παρακμή στο σώμα και άλλοτε στον νου των ηρώων του. Η μόνη ελπίδα που αφήνει για τους φέροντες τα σημάδια του χρόνου, είναι η ανάμνηση της νιότης. Το ανεξίτηλο πέρασμα από την αγκαλιά της, οι ήρωές του το διατηρούν στον λαβύρινθο της ψυχής ως θησαυρό.
Σε όλη αυτή την διελκυστίνδα του χρόνου, ατάραχες και ακλόνητες στέκουν οι πόλεις που αγάπησε ο σκηνοθέτης. Στις ταινίες του Sorrentino οι πόλεις είναι κάτι παραπάνω από το ιδανικό σκηνικό στο οποίο διαδραματίζονται οι ιστορίες του. Οι πόλεις είναι ζωντανά πλάσματα που επηρεάζουν την πλοκή και τους χαρακτήρες. Άλλοτε είναι τέλματα και άλλοτε από μηχανής θεοί που προσφέρουν λύτρωση. Είναι η μεγάλη απόδειξη ότι το ωραίο μπορεί να είναι διαχρονικό και ότι η ομορφιά μπορεί να αποδράσει από την εφήμερη ανθρώπινη ύπαρξη. 
Πρώτα η Νάπολη, η γενέτειρα του σκηνοθέτη, την οποία αντιμετωπίζει ως άναρχη, αδέσμευτη, αλλά και βρώμικη, πρωτόγονη, όπως την έζησε ο ίδιος στα δύσκολα χρόνια της νιότης του. Η πόλη που του έμαθε να αναγνωρίζει την ανάγκη των ανθρώπων να φεύγουν από τα δεσμά τους, πρωταγωνιστεί όχι λίγες φορές στις ταινίες του. Άλλοτε αφιλτράριστη, όπως στο Χέρι του Θεού (2021) και άλλοτε μέσα από το φίλτρο του ιδανικού, όπως στο πρόσφατο Partenope (2024). Όμως σε κάθε αναφορά στην πόλη του, ο Sorrentino αφήνει να διαφανεί η μάχη την οποία δίνει μέσα του για να συμβιβαστεί μαζί της.
Η Ρώμη από την άλλη, έχει διαφορετική θέση στο μυαλό του σκηνοθέτη. Η σχέση του μαζί της έχει περάσει στο στάδιο της εξιδανίκευσης. Στο La Grande Bellezza (2013) η Αιώνια Πόλη αστράφτει σε όλο της το μεγαλείο. Κυριαρχεί στο φιλμ και καταπίνει τους ήρωες χωρίς να αφήνει περιθώρια αμφισβήτησης για το ποιος είναι ο πρωταγωνιστής. Μια τυχαία συνάντηση του σκηνοθέτη μαζί της, εξελίχθηκε σε έναν μεγάλο έρωτα που αποτυπώθηκε στο φιλμ με τέτοια μαεστρία, ώστε να του χαρίσει το πρώτο του Oscar. Μπορεί να πει κανείς λοιπόν ότι η δύσκολη Νάπολη τον έστειλε στην αγκαλιά της σαγηνευτικής Ρώμης κι έτσι ο Sorrentino έμαθε να διακρίνει την ομορφιά σε όλα. 
Μαζί με τις πόλεις, ο Sorrentino έφτιαξε και τα πορτραίτα των ιδανικών γυναικών. Άλλοτε με φευγαλέες ματιές στην απόλυτη ομορφιά του γυμνού γυναικείου σώματος, όπως στο Youth (2015), και άλλοτε δημιουργώντας αγιογραφίες, όπου το αξέχαστα ωραίο ανακατεύεται με μια εκρηκτική ιδιοσυγκρασία, όπως στο Partenope. Στις ηρωίδες του ο Sorrentino αναζητά την νέα Sophia, τη νέα Claudia ή τη νέα Ornella και τις βρίσκει. Και μάλιστα δεν τις βρίσκει απλά, αλλά τις δημιουργεί ο ίδιος, ζωγραφίζοντας την προσωπογραφία της εμβληματικής Ιταλίδας που έχουμε στο πίσω μέρος του κεφαλιού μας.
Κι όλα αυτά ο σκηνοθέτης τα ντύνει με την αγαπημένη του μουσική. Από τις συνθέσεις του David Lang για το Youth, μέχρι τα all time Italian classics που ακούγονται σε όλη τη φιλμογραφία του, η μουσική των ταινιών του Sorrentino είναι το soundtrack μιας ολόκληρης χώρας. 
Οι ταινίες του Sorrentino άλλοτε θυμίζουν ένα φανταστικό sequel στο La Dolce Vita του Fellini και άλλοτε στο Stealing Beauty του Bertolucci. Σε μια σκηνή από το Partenope, η νεαρή πρωταγωνίστρια ζητάει από τον μεσήλικα συγγραφέα να περπατήσει μαζί του, κι αυτός της αρνείται. Στην ερώτηση “Γιατί” που του απευθύνει, αυτός της απαντάει: “Δε θέλω να κλέψω ούτε ένα λεπτό από τη νιότη σας”.
