Νοσταλγώντας και επαναφέροντας πιάτα από τα Χριστουγεννιάτικα, σπιτικά τραπέζια μια άλλης εποχής…!
Ένα χριστουγεννιάτικο τραπέζι με πιάτα της παλιάς αστικής Αθήνας των δεκαετιών 1960 – 1970 ήταν ένα από τα πιο λαμπερά και παραδοσιακά γεύματα, γεμάτο αρώματα και γεύσεις που συνδυάζουν την Ελληνική κουζίνα με τη φινέτσα της εποχής. Εκείνη την περίοδο, η Αθηναϊκή, αστική τάξη, απολάμβανε πολυτελή αλλά και λιτά γεύματα που εξυπηρετούσαν το πνεύμα της εποχής, ενσωματώνοντας τόσο παραδοσιακά πιάτα όσο και στοιχεία της δυτικής κουζίνας.
Έτσι λοιπόν έβγαλα στην επιφάνεια το παλιό σερβίτσιο της γιαγιάς και το καλό της τραπεζομάντηλο με τα κεντητά πετσετάκια. Το τραπέζι στρώθηκε με τα κρυστάλλινα ποτήρια και τα ασημένια μαχαιροπήρουνα και οι κρυστάλλινες καράφες για το νερό και το κρασί, πήραν την θέση τους.
Γύρω από το τραπέζι θα μαζευτούμε δέκα άτομα της οικογένειας και έχω φροντίσει να ετοιμάσω πιάτα εκείνης της εποχής που ξέρω ότι οι καλεσμένοι μου αγαπούν και ίσως να τους έχουν λείψει…
Ξεκινώντας το δείπνο και για να φέρω μια θαλπωρή και ζεστασιά στο τραπέζι, σκέφτηκα να σερβίρω μια ζεστή, παραδοσιακή και κλασική κοτόσουπα αυγολέμονο. Αυτή η σούπα συνδυάζει το τρυφερό κοτόπουλο με το ρύζι και το αυγολέμονο, δημιουργώντας μια πλούσια και θρεπτική γεύση που κεντρίζει τις αισθήσεις. Γαρνίρετε με φρέσκο άνηθο ή μαϊντανό, προσδίδοντας ένα φρέσκο τόνο. Ιδανική, θεωρώ, για να ξεκινήσει το γιορτινό γεύμα παραδοσιακά.
Το χριστουγεννιάτικο τραπέζι θέλει μια νότα πολυτέλειας και οι γαρίδες cocktail είναι η τέλεια επιλογή. Ένα δροσιστικό ορεκτικό, με φρέσκες γαρίδες βρασμένες ελαφρά και καθαρισμένες. Η παρουσίαση θα είναι σε ποτήρια κοκτέιλ, τοποθετώντας τις γύρω από την άκρη του ποτηριού και γεμίζοντας το κέντρο με σάλτσα κοκτέιλ αποτελούμενη από κέτσαπ, σάλτσα Worcestershire, λεμόνι και μια πρέζα πιπεριού καγιέν για πικάντικη γεύση. Λίγα φύλλα φρέσκου δυόσμου ή φέτες λεμονιού, θα ολοκληρώσουν το πιάτο. Αυτή η συνταγή θα κλέψει την παράσταση!
Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά πιάτα του χριστουγεννιάτικου τραπεζιού μιας άλλης εποχής ήταν η Αθηναϊκή Ψαροσαλάτα. Σίγουρα και δεν θα λείψει από το τραπέζι μου. Πρόκειται για ένα ελαφρύ και νόστιμο πιάτο, φτιαγμένο με ψάρι (με λευκή σάρκα) που συνδυάζεται με βρασμένα λαχανικά, όπως καρότα, πατάτες και κρεμμύδι. Η γεύση του συμπληρώνεται με άφθονο ελαιόλαδο, ξύδι, μουστάρδα και αρωματικά βότανα όπως ο δυόσμος και η ρίγανη.
Η ψαροσαλάτα ήταν ένα από τα πιάτα που έδιναν μία πιο “ελαφριά” αίσθηση στο γεύμα, αλλά και μία γεύση μεσογειακής φρεσκάδας, ιδανική για το ξεκίνημα ενός χριστουγεννιάτικου γεύματος.
Η παρουσίασή της θα είναι σε πιατέλα σε σχήμα ψαριού και με τα λαχανικά θα δώσω την τελική πινελιά στην παρουσίαση του πιάτου.
Και περνώντας στα κυρίως πιάτα, δεν θα μπορούσε να λείπει η ψητή γαλοπούλα. Θα τη γεμίσω με κάστανα, δαμάσκηνα, κουκουνάρι, σταφίδες και ρύζι, που της δίνουν μία γλυκόξινη γεύση που συνδυάζεται εξαιρετικά με το κρέας.
Το ψήσιμο της γαλοπούλας παίζει σημαντικό ρόλο, ώστε η σάρκα της να είναι ζουμερή και τρυφερή, ενώ η πέτσα τραγανή και γεμάτη γεύση. Θα τη σερβίρω με μια πλούσια σάλτσα από κρασί ή και πορτοκάλι. Δεν θα λείψει όμως από το Χριστουγεννιάτικο τραπέζι το χοιρινό με σέλινο – αγαπημένο πιάτο της γιαγιάς μου, που δεν είναι πλέον μαζί μας – και το φτιάχνουμε στις Κυκλάδες, ειδικά τέτοιες μέρες γιορτών.
Για γλυκό, τα σπίτια της Αθήνας σε εκείνη την εποχή, συνήθιζαν να προσφέρουν την παραδοσιακή χριστουγεννιάτικη κουλούρα. Εμάς μας έστελνε πάντα ο θείος από την Μύκονο Χριστόψωμα και θα φροντίσω να παραγγείλω και να τα έχω στο οικογενειακό τραπέζι.
Φτιαγμένο από μαλακή ζύμη, γεμισμένο με καρύδια, σταφίδες, αμύγδαλα και κανέλα. Το απόλυτο κλείσιμο ενός γιορτινού τραπεζιού που θα το συνοδεύσω με γλυκό κρασί.
Αλλά κάποιοι από την οικογένεια αγαπούν τα σιροπιαστά γλυκά όπως το γαλακτομπούρεκο και το μπακλαβά, που ήταν επίσης δημοφιλή την εποχή εκείνη, και αρκετά συχνά έβρισκαν τη θέση τους στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι. Σίγουρα θα φτιάξω ένα γαλακτομπούρεκο που θα το σερβίρω ζεστό, με αρωματικό σιρόπι και θα είναι το ιδανικό τελείωμα για το γιορτινό γεύμα.
Ο αποχαιρετισμός θα είναι με παραδοσιακό λικέρ καφέ, που βρήκα σε μια κάβα προς την Αρτέμιδα, καθώς οι οικογένεια συνήθιζε να απολαμβάνει μετά το γεύμα ένα λικέρ ή ένα καφέ, οπότε εγώ το συνδύασα.
Έτσι, το χριστουγεννιάτικο τραπέζι μου φέτος θα θυμίζει σε όλους την παλιά Αθήνα των δεκαετιών 1960 – 1970, τότε που τα πιάτα ήταν παραδοσιακά, αλλά και ταυτόχρονα πολυτελή και συνδύαζαν τις γεύσεις της Ελληνικής κουζίνας με τις σύγχρονες επιρροές της εποχής.
Τα πιάτα ήταν εκλεπτυσμένα και πλούσια, αλλά συνάμα διατηρούσαν την απλότητα που χαρακτηρίζει την Ελληνική παράδοση.
Το τραπέζι, που γύρω του ήταν μαζεμένη η οικογένεια, ήταν μια γιορτή γεμάτη αγάπη και ζεστασιά, με κάθε πιάτο να έχει τη δική του ξεχωριστή θέση στην καρδιά των Αθηναίων.
Αν είστε ρομαντικοί και νοσταλγείτε κι εσείς κάποια πιάτα μιας άλλης εποχής, θα σας πρότεινα ένα Χριστουγεννιάτικο τραπέζι όπως αυτό, ώστε να φέρετε την οικογένεια κοντά αυτές τις μέρες, που είναι γεμάτες αγάπη, κάνοντάς τους το καλύτερο δώρο!
Υ.Γ.
Σας δίνω τα 5 tips που κάνουν επιτυχημένο ένα τραπέζι (όποια εποχή του χρόνου κι αν υποδεχθείτε κόσμο στο σπίτι), όπως τα έμαθα από μια φίλη:
1. Η διάθεση και το χαμόγελο της οικοδέσποινας
2. Η ατμόσφαιρα και ο διάκοσμος του σπιτιού
3. Ο στολισμός του τραπεζιού
4. Οι καλεσμένοι να έχουν κοινά σημεία ή δεσμούς (π.χ. οικογένεια, φίλοι με κοινά ενδιαφέροντα όλοι, συνεργάτες)
5. Τέλος, το φαγητό
