Από τη σαμπάνια μέχρι τα Ελληνικά αφρώδη: Γεύσεις, συνδυασμοί και προτάσεις για τις γιορτές χωρίς να ξοδέψετε μια περιουσία
Μια και πλησιάζουν οι γιορτές, που συνειρμικά φέρνουν εικόνες από το άνοιγμα σαμπάνιας για τον εορτασμό του νέου χρόνου, στο σημερινό άρθρο επιλέγω να μιλήσω για τα αφρώδη κρασιά.
Αρχικά, ας ξεκαθαρίσουμε ότι δεν είναι όλα τα αφρώδη κρασιά σαμπάνιες, καθώς ο όρος «σαμπάνια» μπορεί να χαρακτηρίσει μόνο ένα κρασί που παράγεται στα αυστηρά γεωγραφικά πλαίσια της Καμπανίας στη βορειοανατολική Γαλλία και, λόγω της ιδιαίτερης οινοποίησής του, είναι ακριβό. Όταν η σαμπάνια φέρει χρονολογία, σημαίνει ότι προέρχεται από μια εξαιρετική χρονιά και είναι πιο ακριβή από εκείνες που αποτελούν χαρμάνι διαφόρων ετών (NV).
Στη χώρα μας, τα αφρώδη κρασιά είναι συχνά παρεξηγημένα. Λίγο το κακό παρελθόν της «σαμπάνιας γάμου», όπου σερβίρονταν σε γλέντια, κακοφτιαγμένα ανώνυμα αλκοολούχα ή μη σκευάσματα με ανθρακικό, λίγο η αντίληψη ότι η σαμπάνια είναι μόνο για αριστοκράτες και για πάρτι στη Μύκονο ή στην Ίμπιζα και είναι πολύ ακριβή, λίγο η πεποίθηση ότι οι φυσαλίδες είναι απαραίτητες μόνο για την αλλαγή του χρόνου και τη βασιλόπιτα, και τέλος, κάποιες πολύ κακές γευστικές εμπειρίες που έχουν οι περισσότεροι – από ατυχείς συνδυασμούς αφρωδών κρασιών με γλυκό φαγητό – συνθέτουν το παζλ της παρανόησης.

Κι όμως, τα αφρώδη κρασιά είναι εξαιρετικά γαστρονομικά και ευέλικτα στο τραπέζι. Μπορούν να ταιριάξουν με όλες τις κουζίνες του κόσμου, χωρίς να χρειάζεται να ξοδέψουμε μια περιουσία για να τα απολαύσουμε.
Τα περισσότερα αφρώδη κρασιά έχουν χαμηλό αλκοόλ, υψηλή οξύτητα και επίμονο, κρεμώδη αφρισμό —δηλαδή όχι επιθετικό στο στόμα, αλλά μαλακό— που προσφέρει αίσθηση πληρότητας κατά την κατανάλωση (εξαιρούνται τα μαζικής παραγωγής Moscato d’Asti και κάποια Prosecco, που προορίζονται για άμεση κατανάλωση).
Το στυλ τους κυμαίνεται από ξηρό έως γλυκό. Αρωματικά, ξεχωρίζουν τα κίτρινα, πράσινα ή και κόκκινα φρούτα, τα λευκά άνθη, καθώς και αρώματα από ζυμάρι, brioche, τσουρέκι, καπνό ή ξηρούς καρπούς. Αυτά μπορεί να είναι ποικιλιακά αρώματα, δηλαδή προερχόμενα από την εκάστοτε ποικιλία, ή δευτερογενή, που παράγονται κατά την οινοποίηση (π.χ. τα αρώματα ζυμάρι και brioche από παραμονή του κρασιού με οινολάσπες στη φιάλη κατά τη διάρκεια της ωρίμανσης).
Τα ξηρά αφρώδη αποτελούν εξαιρετικό pairing με πιάτα που έχουν έντονη παρουσία λεμονιού και αλατιού, όπως ωμές παρασκευές ψαριών ή στρείδια. Επίσης, ταιριάζουν ιδανικά με λιπαρά ορεκτικά, όπως ταραμάς, χαβιάρι και αυγοτάραχο, καθώς καθαρίζουν τον ουρανίσκο προετοιμάζοντάς τον για το επόμενο πιάτο. Ακόμα και τυριά όπως camembert και brie συνοδεύονται εξαιρετικά από ένα πλούσιο αφρώδες, που ισορροπεί τα έντονα αρώματά τους. Ιδανικός συνδυασμός είναι ένα μαλακό ή κρεμώδες τυρί χωρίς πολύ έντονα αρώματα με ένα ξηρό αφρώδες κρασί.

Μην πιείτε ξηρό αφρώδες με γλυκό φαγητό (ούτε καν βασιλόπιτα), καθώς ο συνδυασμός αφήνει δυσάρεστη γεύση. Για γλυκά, προτιμήστε Moscato d’Asti ή, πιο τολμηρά, αφρώδη κρασιά με πικάντικα πιάτα της Μεξικάνικης ή Ταϊλανδέζικης κουζίνας. Αν το γλυκό περιέχει σοκολάτα, καλύτερα να προτιμήσετε ένα γλυκό σταθερό κρασί και να αποφύγετε το αφρώδες.
Ακολουθούν 10 + 1 προτάσεις αφρωδών κρασιών για όλα τα βαλάντια, με ιδέες για πιάτα ελληνικής και διεθνούς κουζίνας που συνδυάζονται τέλεια με αφρώδες κρασί.
1) Αφρός, Οινοποιείο Κεχρή
Ποιοτική ρετσίνα σε ημιαφρώδη μορφή από Ροδίτη, πρασινοκίτρινη και ελαφρώς θολή, με αρώματα εσπεριδοειδών, αχλαδιού, πράσινου μήλου και ήπια ένταση ρετσινιού. Ιδανική για παραδοσιακά ορεκτικά όπως αλοιφές, καναπεδάκια με ελιές, τουρσί ή λαχανοντολμάδες.
2) Amalia Brut, Κτήμα Τσέλεπου
Από Μοσχοφίλερο, ξηρό, με ζωηρό κιτρινοπράσινο χρώμα. Αρώματα ώριμων εσπεριδοειδών, ροδάκινο, λευκά άνθη και τριαντάφυλλο, με αίσθηση ζυμών. Ιδανικό με μαλακά λευκά τυριά ή σπανακοτυρόπιτα με χοντρό χωριάτικο φύλλο.

3) Blanc des Blancs Brut, Estates Costa Lazaridi
Από Βιδιανό, ξηρό, με κιτρινοπράσινο χρώμα και έντονη οξύτητα. Αρώματα λευκών λουλουδιών, πράσινων φρούτων, λεμονιού και ζυμάρι, με μακρύ τελείωμα. Ταιριάζει με όστρακα ή σούπα φρικασέ με αυγολέμονο.
4) Rosé du Vieux Village Brut, Κτήμα Αποστολίδη
Ροζέ ξηρό αφρώδες με σομόν χρώμα από 80% Malvasia di Candia και 20% Αγιωργίτικο. Αρώματα κόκκινων φρούτων, πορτοκαλιών, μανταρινιών, λευκών ανθέων και λεβάντας, με νότες τσουρεκιού και brioche. Ιδανικό με μπρουσκέτες με μαλακό τυρί, πιατέλες αλλαντικών ή βελουτέ σούπα γλυκιάς κολοκύθας με καραμελωμένη πανσέτα.
5) Scaperdas Frères Hommage Brut
Ροζέ ξηρό από Ξινόμαυρο, με αρώματα λευκών ανθέων, ντομάτας, ώριμης φράουλας και βατόμουρων, με βοτανικές νότες και brioche. Συνοδεύει πλατό αλλαντικών ή χωριάτικη κρεατόπιτα με κόκκινη πιπεριά και σοταρισμένη μελιτζάνα.
6) Andaluna Vine Extra Brut Rose
Ροζέ αφρώδες από Αμύνταιο, αμπέλια 100 ετών, με αρώματα ντομάτας, φράουλας, κόκκινου κερασιού και λουλουδιών, συνδυασμένα με brioche. Πολύ γεμάτο, κομψό και με μεγάλη διάρκεια, συνοδεύει μαλακά λευκά τυριά, αυγοτάραχο ή παστουρμά.

7) Champagne H. Blin 2016 Brut
Σαμπάνια 50% Meunier και 50% Chardonnay, 7 χρόνια σε οινολάσπες. Αρώματα ροδάκινου, νεκταρινιού, λεμονιού, μούρων, ξηρών καρπών, καπνού και ζυμών. Ταιριάζει με μοσχαρίσιο νουά με λευκή σάλτσα ή φιλέτο ψαρονέφρι με σάλτσα δαμάσκηνα-βερίκοκα.
8) Champagne Louis Roederer Collection 246 Brut NV
65% Chardonnay και 35% Pinot Noir, ξηρή, με αρώματα ανθέων, εσπεριδοειδών, ροδάκινου, νεκταρινιού και brioche. Ιδανική για γαλοπούλα γεμιστή με κάστανα και δαμάσκηνα.
9) Champagne Taittinger Prestige Rose NV
70% Pinot Noir και 30% Chardonnay, βαθύ ροζέ χρώμα, αρώματα μούρων, φράουλας, δαμάσκηνου και brioche. Συνοδεύει χοιρινό ή μοσχάρι με γλάσο από μαύρα φρούτα, αυγοτάραχο ή μαλακά τυριά.

10) Champagne Pierre Peters Cuvée de Reserve, Blanc des Blancs NV
100% Chardonnay, ξηρή, με αρώματα εσπεριδοειδών, πράσινου μήλου, ξηρών καρπών και κόρα ψωμιού. Πλούσια, με υψηλή οξύτητα και μακρά διάρκεια, ταιριάζει με camembert ψημένο με μέλι σε προζυμένιο ψωμί ή φιλέτο μοσχάρι με ριζότο μανιταριών.
11) Ακακίες Xinomavro Sparkling 2024, Κτήμα Κυρ–Γιάννη
Ημίξηρο ΠΟΠ Ξινόμαυρο από Αμύνταιο, βαθύ ροζέ χρώμα, φρουτένιο και απαλά γλυκό, με γλυκό κόκκινο φρούτο, τονισμένη οξύτητα και καλό αφρισμό. Ιδανικό με πάβλοβα με μύρτιλα και βατόμουρα.
Καλές γιορτές σε όλους, με υγεία και ευτυχία!