Πλησιάζει μια από τις μεγαλύτερες γιορτές του χρόνου! Τα Χριστούγεννα έχουν δυο από τους πιο ισχυρούς γλυκούς «πρεσβευτές» ζαχαροπλαστικής. Οι κουραμπιέδες και τα μελομακάρονα είναι άρρηκτα συνδεδεμένα στην Ελλάδα με τα Χριστούγεννα.
Κουραμπιές: το τραγανό γλύκισμα με βάση το αλεύρι και το αιγοπρόβειο βούτυρο, που η καταγωγή του λέγεται ότι είναι από την Περσία, όπου πρωτοεμφανίστηκε τον 7ο αιώνα, όταν η ζάχαρη διαδόθηκε στην περιοχή. Την πατρότητα του κουραμπιέ διεκδικεί και ο Λίβανος. Το γλύκισμα είναι διαδεδομένο στην Ελλάδα, την Τουρκία και τις Βαλκανικές χώρες. Ένα είδος κουραμπιέ με την ονομασία Πολβορόν (Polvorón) είναι διαδεδομένο στις ισπανόφωνες χώρες και το νότιο Τέξας. Qurabiya στα Αζέρικα, Kurabiye στα Τούρκικα και Κουραμπιές στα ελληνικά, ονομασία που προέρχεται από τον συνδυασμό των λέξεων Kuru = ξηρό και biye = μπισκότο. Όμως, η ονομασία μπισκότο καθιερώθηκε τον Mεσαίωνα, ετυμολογικά προερχόμενη από το λατινογενές bis-cuit, που σημαίνει διπλοφουρνιστό (στα αρχαία ελληνικά λεγόταν δί-πυρον), ως τεχνική ψησίματος για να μην «χαλάει» εύκολα ο άρτος, κυρίως των στρατιωτών και των ναυτικών. Η ελληνοποιημένη λέξη «κουραμπιές», με την έννοια του ξηρού μπισκότου, διανθίστηκε με αμύγδαλα και ζάχαρη άχνη, σε κάποιες συνταγές και με ανθόνερο. Σε πολλές περιοχές της χώρας μας, όπως η Αιτωλοακαρνανία, ο κουραμπιές βρίσκεται όλον τον χρόνο στα τραπέζια των σπιτιών. Το λευκό του χρώμα από την άχνη ζάχαρη, τον έχει κάνει σύμβολο χαράς, και οι νοικοκυρές τον συνήθιζαν ως έθιμο σε γάμους και βαφτίσια.
Μελομακάρονο: Η ετυμολογία της λέξης «μελομακάρονο» έχει αρχαιοελληνική προέλευση, όσο και αν το μυαλό μας πάει στο «ιταλικό» μακαρόνι. Στα λεξικά αναφέρεται ότι η λέξη «μακαρόνι» προέρχεται από τη μεσαιωνική ελληνική λέξη «μακαρωνία» (σήμαινε το νεκρώσιμο δείπνο με βάση τα ζυμαρικά, όπου μακάριζαν τον νεκρό). Η μακαρωνία με τη σειρά της, έχει τις ρίζες της στην αρχαία ελληνική λέξη «μακαρία», που δεν ήταν άλλο από την ψυχόπιτα, ένα κομμάτι άρτου, στο σχήμα του σημερινού μελομακάρονου, το οποίο το προσέφεραν μετά την κηδεία. Αργότερα, όταν στη μακαρία προστέθηκε σιρόπι μελιού, ονομάστηκε «μελομακάρονο» (μέλι + μακαρία) και καθιερώθηκε ως γλύκισμα του 12ημέρου, κυρίως από τους Μικρασιάτες Έλληνες, που του έδωσαν το όνομα «φοινίκια». Οι Λατίνοι και αργότερα οι Ιταλοί χρησιμοποιούσαν τη λέξη μακαρωνία ως maccarone, που τελικά κατέληξε να σημαίνει το σπαγγέτι. Άρα το μελομακάρονο και το μακαρόνι έχουν κοινή ρίζα.
Αφήνοντας όμως την ιστορία των δυο αυτών γλυκών, που χάνεται στους αιώνες, ας δούμε πού μπορούμε να βρούμε τα καλύτερα στην Αθήνα!
Αρτοποιείο Ρεμούνδος
Τα ζουμερά καλομελωμένα μελομακάρονα (μπουκιές), σωστά αρωματισμένα και κρουστά στο δάγκωμα, φτιάχνονται με παμπάλαια συνταγή. Από την άλλη, οι χιονάτες μικροσκοπικές μπουκιές, με μυρωδάτο βούτυρο γάλακτος και καλοκαβουρδισμένα αμύγδαλα, κάνουν θραύση. Και τα μεν και τα δε, φτιάχνονται σε έναν οικογενειακό φούρνο στην Κυψέλη, που λειτουργεί από το 1953.
Κυψέλης 37, Κυψέλη
Τηλ. 210-8215808
Πετέκ
Από το Πολίτικο αυτό ζαχαροπλαστείο – κοντά στην πλατεία Βικτωρίας – μου έπαιρνε γλυκά ο παππούς ως παιδί. Τα μελομακάρονά του είναι χειροποίητα, με παραδοσιακή συνταγή του παππού από την Κωνσταντινούπολη, με καρύδια από το Καρπενήσι, θυμαρίσιο μέλι από Κυκλάδες και ξύσμα και χυμό πορτοκαλιού. Φτιάχνει και μια εκδοχή ακόμη σε σχήμα cup cake, με ολόκληρο καρύδι στη μέση.
3ης Σεπτεμβρίου 81, Αθήνα
Τηλ. 210 8223955
Αφοι Ασημακόπουλοι
Το ιστορικό ζαχαροπλαστείο, που βρίσκεται στο ίδιο σημείο της Αθήνας από το 1915, φτιάχνει από τους καλύτερους κουραμπιέδες της αγοράς και το μυστικό είναι ένα!
Το βούτυρο, που χρησιμοποιούν για τους κουραμπιέδες τους, το φτιάχνουν οι ίδιοι από πρόβειο γάλα από το Μαρκόπουλο, στο εργαστήριό τους στη Χαριλάου Τρικούπη. Με τέτοια πρώτη ύλη δε χρησιμοποιούν κανένα αρωματικό, προσθέτουν μόνο λίγο ελληνικό αμύγδαλο. Γίνονται ανάρπαστοι!
Χαρ. Τρικούπη 82, Εξάρχεια
Τηλ. 210 3610092
Λυκαβηττός
Οι κουραμπιέδες του – αν και είναι από τους ακριβότερους της αγοράς – είναι κορυφαίοι!
Με αιγοπρόβειο βούτυρο Μυτιλήνης, με πυκνή εθιστική υφή (μάλλον λόγω μεγάλης περιεκτικότητας σε βούτυρο) και πολύ ψιλοκομμένο αμύγδαλο, που προσωπικά είναι κάτι που μ’αρέσει πολύ, καθώς από μικρή δεν αγαπούσα γλυκά που περιείχαν ξηρούς καρπούς.
Δεινοκράτους 59, Κολωνάκι
Τηλ. 210 7211348
Desire
Στους κουραμπιέδες του Desire, πρωταγωνιστής είναι το καβουρδισμένο αμύγδαλο. Το αιγοπρόβειο βούτυρο γάλακτος τους κάνει ξεχωριστούς. Αν και βγαίνουν και σε μεγάλο μέγεθος, εγώ προτιμώ τις μπουκιές με το ψιλοκομμένο αμύγδαλο, του οποίου η παρουσία είναι αισθητή. Τα μελομακάρονά του μυρίζουν κανέλα και γαρύφαλλο, καθώς και πορτοκάλι. Χρησιμοποιούν καλό κρητικό μέλι ανθέων. Εκτός των κλασικών, βγάζουν και γεμιστά με χουρμά και ελληνικά καρύδια, καθώς και βουτηγμένα σε σοκολάτα υγείας. Πειρασμός!
Δημοκρίτου 6, Κολωνάκι
Τηλ. 210 3632333
La Maison Fine Pastry
Ο Θανάσης Τσαγκλιώτης βάζει όλη του τη μαεστρία και ετοιμάζει μικρές χιονάτες μπουκιές με πρόβειο βούτυρο γάλακτος, που μοσχοβολάει τετράγωνα πιο κάτω και μπόλικο αμύγδαλο φυρανιά, καλά καβουρδισμένο. Το μυστικό του, το πολύ καλό χτύπημα του βουτύρου, που κάνει τους κουραμπιέδες του τόσο αφράτους, που λιώνουν στο στόμα. Τα μελομακάρονά του, πλακέ και μικρούλια σαν μια μπουκιά. Σιροπιασμένα και μαστιχωτά, με ξύσμα πορτοκαλιού και εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο. Βουτηγμένα σε καλό μέλι, που τους δίνει το εξαιρετικό άρωμά τους.
Δημοσθένους 149, Καλλιθέα
Τηλ. 216 7006518
Rita’s Cookies
Στο λιλιπούτειο κατάστημα της Λιβανέζας Ρίτας Αμιραλιάν, στην Κοκκινιά, θα βρεις όλον τον χρόνο κουραμπιεδάκια χωρίς ζάχαρη άχνη. Έντονο το αμύγδαλο και με καλό βούτυρο, δύσκολα μπορείς να τους αντισταθείς. Τις μέρες των γιορτών πασπαλίζονται με ζάχαρη άχνη!
Δομοκού 40Α Κοκκινιά
Τηλ. 210 4912323
Μέλισσα Fine Pastry
Στο ζαχαροπλαστείο αυτό στο Περιστέρι θα βρείτε τον παραδοσιακό κουραμπιέ που φτιάχνεται με βιολογικό αλεύρι και αιγοπρόβειο βούτυρο, καθώς και ελληνικό αμύγδαλο, έντονα καβουρδισμένο. Έχει έντονα αρώματα και είναι ευμεγέθης και καλά ψημένος. Αρώματα ανθόνερου και βανίλιας πολύ διακριτικά, που δεν μπορούν να σκεπάσουν το καλό βούτυρο, του οποίου η παρουσία είναι έντονη.
Εθνάρχου Μακαρίου 43, Περιστέρι
Τηλ. 210 5711055
Βάρσος
Οι στρογγυλοί, βουτυράτοι κουραμπιέδες του Βάρσου στην Κηφισιά, αποτελούν σταθερή αξία. Πλάι στις φοβερές κρέμες και τα ρυζόγαλα, προσπαθούν να κλέψουν την παράσταση τις μέρες των Χριστουγέννων και πολλές φορές το καταφέρνουν.
Κασσαβέτη 5, Κηφισιά
Τηλ. 210 8012472
Dimitris Economides
Σε ένα από τα καλύτερα ζαχαροπλαστεία του Νέου Ψυχικού, θα βρεις κουραμπιέδες που ετοιμάζει ο μυημένος στη γαλλική ζαχαροπλαστική, Δημήτρης Οικονομίδης, αλλά και με τη βοήθεια της μητέρας του Κασσιανής, που για χρόνια διατηρούσε ζαχαροπλαστείο στην Πετρούπολη. Ζυμώνει η ίδια τους κουραμπιέδες, χρησιμοποιώντας φίνο γαλλικό βούτυρο ΠΟΠ Νορμανδίας. Στρογγυλοί και μέτριοι σε μέγεθος με μπόλικη ζάχαρη άχνη, θα καταπλήξουν τους αγαπημένους σας.
Τα μελομακάρονα βουτηγμένα στη σοκολάτα, προσωπικά τα θεωρώ «ιεροσυλία». Αλλά αυτά του Δημήτρη Οικονομίδη, πραγματικά κάνουν τη διαφορά και αξίζει να τα δοκιμάσετε. Η επικάλυψή τους είναι μια εξαιρετική κουβερτούρα με 70% κακάο Βενεζουέλας, την οποία προμηθεύεται από τον Γάλλο σοκολατοποιό Nicolas Berger. Για όσους δεν τον γνωρίζετε, εργάστηκε για πολλά χρόνια στο εργοστάσιο σοκολάτας του Alain Ducasse, το 2021 άνοιξε δικό του εργαστήριο παρασκευής σοκολάτας λίγο έξω από το Παρίσι και τους κόκκους προμηθεύεται από παραγωγούς στη Μαδαγασκάρη, το Εκουαδόρ και την Ινδονησία. Άρα μπορείτε να καταλάβετε κάτω από τι ποιότητας σοκολάτα, κρύβονται τα μυρωδάτα μελομακάρονα του Οικονομίδη. Είναι μπισκοτένια με μπόλικο ξύσμα πορτοκαλιού, brandy 5 αστέρων, κανέλα και γαρύφαλλο.
Λ. Κηφισίας 340, Νέο Ψυχικό
Τηλ. 210 6755000
Α λα γκρεκ
Ο Κωστής Κωστάκης είναι γνωστός για τις φοβερές πίτες του, όχι μόνο στο Χαλάνδρι, αλλά σε όλη την Αττική. Βέρος Κρητικός, ετοιμάζει μελομακάρονα-μπουκιές με κρητικό ελαιόλαδο και θυμαρίσιο μέλι και στο σιρόπι που τους μελώνει, προσθέτει ρακή.
Τα γεμίζει με καρύδια από τα ορεινά της Θεσσαλίας και στο αλεύρι δεν προσθέτει σιμιγδάλι. Τέλος, προσθέτει μπόλικο ξύσμα και χυμό πορτοκαλιού που τους δίνει άρωμα. Τα πασπαλίζει με μπόλικο τριμμένο καρύδι. Αν δεν τα έχετε δοκιμάσει, χάνετε…
Αγ. Παρασκευής 65, Χαλάνδρι
Τηλ. 211 0122071