Κατά το Διαφωτισμό η ελευθερία της έκφρασης του λόγου και της σκέψης αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα
Επίσης, απ’ ότι έχω διαβάσει και από όσες συζητήσεις έχω κάνει, προκύπτει ότι ο δυτικός πολιτισμός του 20ου αιώνα αλλά και του σήμερα αποτελεί συνέχεια του Διαφωτισμού. Προφανώς, όχι απόλυτα αναλλοίωτος, αλλά επηρεασμένος από τις κοσμογονικές τεχνολογικές κι άλλες εξελίξεις του 20ου αιώνα. Το ξανασκέφτηκα προ ημερών, διαβάζοντας ένα άρθρο με αντικείμενο το εάν και κατά πόσο θα έπρεπε να έχει προσκληθεί ο μεγάλος αρχιμουσικός Θεόδωρος Κουρεντζής στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου και να του επιτραπεί να διευθύνει την Τετάρτη συμφωνία του Μάλερ (τραγούδια για τα νεκρά παιδιά). Ευτυχώς για τον πολιτισμό μας (ό,τι έχει απομείνει, τέλος πάντων, από αυτόν) ο Κουρεντζής πήρε συγχωροχάρτι. Δυστυχώς όμως, το συγκεκριμένο γεγονός δεν είναι κάτι μεμονωμένο.
Εδώ και τρία χρόνια, και για την ακρίβεια από πολύ παλαιότερα (πριν καν ξεκινήσει ο πόλεμος με την Ουκρανία) καθετί το ρωσικό – καταρχήν εντός της Ουκρανικής επικρατείας και αργότερα γενικότερα σε όλη την Ευρώπη – άρχισε σταδιακά να βρίσκεται υπό καθεστώς διωγμού. Αθλητές, αθλητικές ομάδες, μουσικοί, ορχήστρες, λογοτέχνες, η ρωσική γλώσσα, η θρησκεία κλπ. είτε εντός των Ουκρανικών συνόρων ή εντός των ευρύτερων δυτικών, αντιμετωπίστηκαν με τρόπο απολύτως ασυμβίβαστο με το θεμελιώδες δικαίωμα της ελευθερίας στην έκφραση του λόγου και της σκέψης.
Θα με ρωτήσετε. Σου κάνει εντύπωση; Καμιά θα απαντήσω. Όποιος βλέπει πως λειτουργεί η κοινωνία και πως εξελίσσεται από το 1980 περίπου και μετά, κάθε άλλο, παρά απορεί. Παρ’όλα αυτά έχω μία απορία. Μου κάνει εντύπωση το γεγονός ότι όλα αυτά τα χρόνια δεν έχει βρεθεί ούτε μία σημαίνουσα προσωπικότητα να αρθρώσει ένα λόγο ανάλογο με αυτόν του Emile Zola και του ιστορικού «Κατηγορώ». Θα μου πείτε, καλά και τι σχέση έχει η υπόθεση Ντρέιφους με αυτήν ενός κατακτητικού πολέμου με θύμα την Ουκρανία;
Σκεφτείτε το λίγο ή καλύτερα, ξεφυλλίστε κάποιες σελίδες της ιστορίας του 20οu αιώνα, επιχειρήσατε μερικούς παραλληλισμούς και ίσως, να διαπιστώσετε ότι υπάρχει αντικείμενο συζήτησης και μάλιστα σοβαρής. Υπάρχει όμως και η άλλη εκδοχή. Πιθανόν ο δρόμος που έχει πάρει η ανθρωπότητα να μην έχει γυρισμό και ίσως, να είναι πλέον πολύ αργά για δάκρυα και για αλλαγή πορείας.