Mύθοι και αλήθειες γύρω από μια από τις βασικότερες φυσικές διαδικασίες του οργανισμού μας και 3+1 έξυπνες συμβουλές για την σωστή σας ενυδάτωση αυτό το καλοκαίρι.
Το νερό είναι απαραίτητο για τη ζωή. Η διατήρηση της ορθής εσωτερικής θερμοκρασίας του σώματος και η αποβολή των άχρηστων ουσιών που παράγονται από τον οργανισμό γίνονται με τη βοήθεια του νερού. Πόσοι από εμάς, όμως, γνωρίζουν την σπουδαιότητα του νερού για τον κυτταρικό μεταβολισμό και τη γενική ευεξία του οργανισμού και ακόμα περισσότερο, πόσοι από εμάς είναι στην πραγματικότητα επαρκώς ενυδατωμένοι;
Ας μην ξεχνάμε ότι τα 2/3 του ανθρώπινου οργανισμού είναι νερό!
Άτομα που πίνουν τουλάχιστον 5 ποτήρια νερό κάθε ημέρα έχουν σημαντικά μικρότερο κίνδυνο να υποστούν θρόμβωση με απόφραξη των αρτηριών της καρδιάς λόγω στεφανιαίας νόσου! Αυτά είναι τα αποτελέσματα έρευνας, που διεξήχθη στην Καλιφόρνια σε δείγμα πληθυσμού 12.017 γυναικών και 8.280 ανδρών. Αξιοσημείωτο είναι ότι η προστατευτική αυτή δράση παρατηρήθηκε μόνο για το νερό και όχι για άλλα υγρά.
Μύθοι και Αλήθειες γύρω από την σωστή ενυδάτωση
Τι συμβαίνει αν δεν πίνουμε αρκετό νερό;
Ο οργανισμός χρησιμοποιεί και άλλους μηχανισμούς για να ρυθμίσει το ισοζύγιο του νερού που χρειάζεται, μειώνοντας π.χ. την απώλεια νερού διαμέσου των νεφρών (οι νεφροί έχουν την ικανότητα να συγκεντρώνουν τα ούρα μειώνοντας έτσι την απώλεια νερού από αυτά).
Όμως, υπάρχουν καταστάσεις, στις οποίες το ισοζύγιο του νερού γίνεται αρνητικό. Είναι τότε, που δημιουργείται ο κίνδυνος της αφυδάτωσης και προκαλείται αίσθημα κόπωσης, μείωση των λειτουργικών ικανοτήτων του οργανισμού, δυσκοιλιότητα, ζαλάδα και συχνά πονοκέφαλος.
Σε πολύ προχωρημένη αφυδάτωση επέρχεται απώλεια της συνείδησης, ταχυκαρδία, νεφρική ανεπάρκεια και τέλος, ακόμα και θάνατος. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η αρτηριακή πίεση πέφτει επικίνδυνα, οπότε μειώνεται η κυκλοφορία του αίματος με αποτέλεσμα να μη γίνεται καλή οξυγόνωση των ιστών και να μην τροφοδοτούνται οι ιστοί και τα όργανα με τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.
Πώς θα ξέρω αν έχω αφυδατωθεί;
Η δίψα είναι το κυριότερο σήμα που στέλνει ο οργανισμός μας, για να μεταδώσει το μήνυμα ότι χρειάζεται νερό. Ένας καλός τρόπος για να γνωρίζει κανείς εάν πίνει αρκετό νερό είναι από το χρώμα των ούρων του. Αν έχουν ανοικτό κίτρινο χρώμα, τότε η ποσότητα του νερού είναι επαρκής, αν είναι πιο σκούρα, τότε πρέπει να καταναλωθεί περισσότερο νερό.
Πόσο νερό χρειάζομαι;
Σε ένα ήπιο κλίμα σαν και το δικό μας οι περισσότεροι από εμάς χρειαζόμαστε 6-8 ποτήρια υγρών την ημέρα: για παράδειγμα νερό, γάλα, φρουτοχυμό, κτλ για να διατηρηθεί η ισορροπία. Παρόλα αυτά, αν έχουμε ιδρώσει πολύ λόγω ζέστης ή άσκησης, τότε οι απαιτήσεις αυξάνονται σημαντικά.
Ένας καλός οδηγός είναι να πίνουμε ένα παραπάνω λίτρο νερό για κάθε ώρα εντατικής άσκησης. Τα ειδικά ισοτονικά ποτά μπορούν να αποδειχθούν χρήσιμα για ανθρώπους που γυμνάζονται για μεγάλο χρονικό διάστημα, αλλά για τους περισσότερους το απλό νερό είναι αρκετό.
Ο πυρετός, η διάρροια, οι εμετοί είναι καταστάσεις που αυξάνουν σοβαρά τον κίνδυνο αφυδάτωσης.
Τα παιδιά και οι ηλικιωμένοι που έχουν πρόβλημα υγείας είναι ακόμη περισσότερο ευάλωτοι στην αφυδάτωση. Υπάρχουν φάρμακα τα οποία αυξάνουν την απώλεια νερού από το σώμα. Τέτοια φάρμακα είναι για παράδειγμα τα διουρητικά, που χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση της υψηλής πίεσης.
O καφές και τα ροφήματα με τσάι συνεισφέρουν θετικά στην ενυδάτωση;
Ροφήματα, όπως τσάι και καφές, καθώς και μερικά αεριούχα περιέχουν καφεΐνη, η οποία προκαλεί ήπια διούρηση και συνεπώς οδηγούν σε επιπλέον απώλεια υγρών. Επομένως, και εκεί χρειάζεται σύνεση στην κατανάλωση (για κάθε φλυτζάνι καφέ υπολογίζεται ότι θα πρέπει να καταναλώσουμε αντίστοιχα τη διπλάσια ποσότητα σε νερό, προκειμένου να «διορθώσουμε» την αφυδάτωση, που προκαλεί η καφεΐνη που περιέχει).
Και αν δεν μου αρέσει να πίνω νερό; 3+1 πρακτικές συμβουλές για καλύτερη ενυδάτωση!
- Προτεραιότητα δίνουμε πάντα στο καθαρό, δροσερό νερό ενώ μπορούμε να συμπληρώσουμε την πρόσληψη υγρών με παγωμένο τσάι και φυσικούς χυμούς (χωρίς όμως πρόσθετη ζάχαρη γιατί αυτή, λόγω οσμώσεων σε κυτταρικό επίπεδο, θα προκαλέσει περαιτέρω αφυδάτωση).
Τα αναψυκτικά, λόγω των γλυκαντικών ή/και της ζάχαρης που περιέχουν έχουν αμφίβολο αποτέλεσμα στην ανακούφιση του αισθήματος της δίψας, οπότε τα επιλέγουμε σπανιότερα.
- Εναλλακτικά, μπορούμε να φτιάξουμε τα δικά μας φυσικά αναψυκτικά:
Παγωμένο τσάι:
Βράζουμε 2 1/4 φλιτζάνια νερό, προσθέτουμε 6 φακελάκια τσάι της αρεσκείας μας (κατά προτίμηση όχι μαύρο, γιατί περιέχει αρκετή τεΐνη που, όπως και η καφεΐνη, μπορεί να προκαλέσει περαιτέρω αφυδάτωση), π.χ. ένα μείγμα αρωματικών βοτάνων με κόκκινο τσάι, που θα έδινε και ένα πολύ ωραίο χρώμα, και αφήνουμε κατά μέρος για 15 λεπτά. Αποσύρουμε τα φακελάκια από το μείγμα.
Βάζουμε 1/3 φλιτζάνι μέλι σε μια κανάτα, αδειάζουμε εκεί το καυτό τσάι και ανακατεύουμε καλά για να λιώσει το μέλι. Προσθέτουμε 6 φλιτζάνια κρύο νερό, ανακατεύουμε ξανά και παγώνουμε στο ψυγείο!
Προαιρετικά, προσθέτουμε φετάκια λεμόνι, φυλλαράκια δυόσμου ή μέντας!
- Τέλος, ιδιαίτερα βοηθητικό θα ήταν να προτιμήσουμε σαν σνακ, πρώτο πιάτο ή ελαφρύ γεύμα μια συνταγή κρύας σούπας λαχανικών, η οποία, πέρα από δροσιά και ενυδάτωση, θα μας προσφέρει απλόχερα πληθώρα συστατικών, που βοηθούν στην αποκατάσταση της υδατικής και ηλεκτρολυτικής ισορροπίας σε αυτές τις συνθήκες, όπως θα δούμε παρακάτω.
Extra Tip(!):
Η ενυδάτωση δεν εξαρτάται αποκλειστικά από τα ροφήματα. Ορισμένα τρόφιμα μπορούν επίσης να συμβάλλουν σημαντικά στην πρόσληψη υγρών. Τα φρούτα και τα λαχανικά αποτελούν την ιδανικότερη γευματική επιλογή. Είναι πλούσια σε υγρασία (νερό), απαραίτητες βιταμίνες για την τόνωση και ενδυνάμωση του οργανισμού το καλοκαίρι (π.χ. Α, C, καροτένια κ.α.) και αναγκαίους για την υδατική ισορροπία ηλεκτρολύτες (π.χ. κάλιο, νάτριο, μαγνήσιο κ.α.). Οι τελευταίοι μάλιστα χρειάζονται συχνή αναπλήρωση στο σώμα μας σε περιόδους καύσωνα.
Συμπέρασμα
Το πιο σημαντικό πράγμα που πρέπει να θυμάται κανείς, όταν προσπαθεί να αλλάξει συνήθειες, είναι να κάνει τις αλλαγές σταδιακά. Αν δεν καταναλώνετε πολλά υγρά, ξεκινήστε με 1 ή 2 έξτρα ποτά κάθε μέρα, μετά προσθέστε άλλα 2 σε λίγες μέρες και συνεχίστε μέχρι να φτάσετε τα 8 την ημέρα (μην ξεχνάτε ότι το αίσθημα της δίψας είναι προκλητό, όσο περισσότερο νερό πίνουμε, τόσο περισσότερο διψάμε!).
Μετά από 2-3 εβδομάδες θα έχετε υιοθετήσει μια πιο υγιεινή και μόνιμη αλλαγή στην καθημερινή σας ρουτίνα.
