Το Γαλαξίδι, η πάλαι ποτέ πόλη των καπεταναίων συντηρεί την αρχοντική της όψη και γιορτάζει τα κούλουμα με ένα από τα πιο ξεχωριστά έθιμα της Αποκριάς, που την κατατάσσουν στους must προορισμούς του τριημέρου της Αποκριάς
Οι βάρκες που αντικατοπτρίζονται στο νερό, οι χιονισμένες βουνοκορφές του Παρνασσού στο background και τα αρχοντικά καπετανόσπιτα σε πρώτο πλάνο, καθιστούν το Γαλαξίδι μία από τις ομορφότερες κωμοπόλεις της Ελλάδας.
Αυτή την περίοδο, η ναυτική πολιτεία της Φωκίδας, τραβά τους προβολείς και με τα αλευρωμουτζουρώματα, την πρωτότυπη καρναβαλική πρόταση, που υπόσχεται εγγυημένη διασκέδαση.
Στο Γαλαξίδι, την Καθαρά Δευτέρα, τις σερπαντίνες και τα κονφετί αντικαθιστούν σακούλες γεμάτες φούμο και αλεύρι. Το έθιμο, που διατηρείται από το 1801, ξεκινάει από νωρίς το μεσημέρι, μετά την παρέλαση των αρμάτων και των καρναβαλιστών, με τις ορχήστρες με τα βιολιά και τα νταούλια, να γεμίζουν την αγορά, όπου λαμβάνει χώρα το «μουτζούρωμα» και το «αλεύρωμα».
Η παραλία μετατρέπεται γρήγορα σε πεδίο μάχης, με τις παρέες να εξαπολύουν «πυρά» σε όσους συμμετέχουν αλλά και στους περαστικούς, δημιουργώντας ένα τεράστιο σύννεφο. Το έθιμο έχει τις ρίζες του στη βυζαντινή εποχή, που οι παλιάτσοι των ιπποδρόμων χρωμάτιζαν τα πρόσωπά τους, ήκμασε, όμως, την εποχή της ναυτιλίας. Κι αυτό γιατί τα ιστιοφόρα ταξίδευαν από τον Μάρτιο μέχρι τον Νοέμβριο – έτσι οι εκδηλώσεις της Αποκριάς αποχαιρετούσαν πανηγυρικά τους καπετάνιους και τα πληρώματά τους. Κατά μια άλλη εκδοχή, η ιδέα του αλευρομουτζουρώματος ήρθε από τους ναυτικούς που ταξίδευαν στη Σικελία και είχαν δει εκεί ανάλογα έθιμα σε χωριά της περιοχής.
Ο,τι κι αν ισχύει, το έθιμο φτάνει μέχρι τις μέρες μας και το Γαλαξίδι γιορτάζει τα κούλουμα μ’ αυτό το πρωτότυπο και άκρως διασκεδαστικό έθιμο και πολύ φαγητό, κρασί, μουσική, χορό και ξεφάντωμα. Μην ξεχάσετε να πάρετε μαζί σας παλιά ρούχα!
Εκτός Αποκριάς
Tο Γαλαξίδι έχει πολύ χαλαρούς ρυθμούς, που σε προδιαθέτουν να αράξεις με τις ώρες στα καφέ του παραλιακού δρόμου – γνωστού και ως η ακτή της Οιάνθης-, να χαζέψεις το μπλε της θάλασσας και τα δεμένα καΐκια και ιστιοφόρα. Στις βόλτες εντυπωσιάζει η όμορφη αρχιτεκτονική με τα καλοδιατηρημένα αρχοντικά. Διώροφα ή τριώροφα, με κεραμοσκεπές και ακροκέραμα, τα καπετανόσπιτα του Γαλαξιδίου θυμίζουν την εποχή που οι κάτοικοί του μεγαλούργησαν, όταν στις αρχές του 19ου αιώνα, μετέφεραν εμπορεύματα στη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα με τα φημισμένα ιστιοφόρα τους.
Η ακμή του Γαλαξιδιού δεν είχε συνέχεια, καθώς οι καπεταναίοι του δεν μπόρεσαν να ακολουθήσουν την εξέλιξη που επέβαλε η έλευση των ατμοκίνητων πλοίων. Σήμερα, εκτός από τα αρχοντικά, έχει απομείνει ένας μικρός ταρσανάς που θυμίζει τις παλιές, δοξασμένες εποχές. Στην πλατεία Ηρώων θα θαυμάσετε το χαρακτηριστικό νεοκλασικό διώροφο κτίριο του παρθεναγωγείου, με τα πολλά παράθυρα, ενώ στο ενδιάμεσο θα δείτε τον ναό του πολιούχου Αγίου Νικολάου, με το καμπαναριό του που είναι ορατό από παντού, και το περίτεχνο ξυλόγλυπτο τέμπλο, αριστούργημα της ξυλογλυπτικής του 19ου αιώνα. Σε κοντινή απόσταση βρίσκεται και ο ναός της Αγίας Παρασκευής, ο παλαιότερος της πόλης, φημισμένος για τον ζωδιακό κύκλο – ημερολόγιο στο δάπεδο και το ηλιακό του ρολόι.
Ο παραλιακός δρόμος του λιμανιού, τα Σαββατοκύριακα γεμίζει με κόσμο που μπαινοβγαίνει στα εστιατόρια, τις καφετέριες και τα ζαχαροπλαστεία που σερβίρουν ονομαστά παραδοσιακά γλυκά: ραβανί, αμυγδαλάκι, σαμουσάδες και δίπλες. Στις παραλιακές ταβέρνες θα βρείτε θαλασινές λιχουδιές, φρέσκα ψαράκια και νόστιμα τοπικά μεζεδάκια.
Αναζητήστε το παλιό λιοτρίβι. Θεωρείται πως κτίστηκε το 1930 και σήμερα στεγάζει το Art Cafe Old Liotrivi και μια μικρή έκθεση με έργα του Γαλαξιδιώτη ζωγράφου Μηνά.
Στα must και το ιστορικό «Καφφενείο» του Θεμιστοκλή (Καμβύση), με τη χαρακτηριστική ταμπέλα και τη μεγάλη ασπρόμαυρη φωτογραφία του 1835 που δείχνει τους Γαλαξιδιώτες να παίρνουν τον καφέ τους μετά την πρωινή λειτουργία. Στέκι που έχει να διηγηθεί κομμάτια της πρόσφατης ιστορίας της πόλης, για το κοσμικό της παρελθόν στα 70s, με τον Αλεκ Γκίνες που είχε σπίτι εδώ και τον Τσάρλι Τσάπλιν που ερχόταν με την κόρη του.
Ακολουθήστε τον «κύκλο» του λιμανιού που καταλήγει απέναντι, στο πευκοδάσος του Πέρα Πάντα, που έχει την καλύτερη πανοραμική θέα. Το άλσος φυτεύτηκε το 1906 με ευκαλύπτους και το 1930 με πεύκα (έχει πάρει βραβείο από την Ακαδημία Αθηνών), ενώ λαξευμένος σε βράχο, θα δείτε τον αρχαίο τάφο του Λοκρού, μια πρωτοχριστιανική κατακόμβη.
